Landsadvocaat erkent niet dat vaccins nog in experimentele fase zitten

1.7.2021, 15:28 (CEST)

Op Facebook wordt geclaimd (hier gearchiveerd) dat de landsadvocaat in het hoger beroep tegen de actiegroep Viruswaarheid heeft toegegeven dat de vaccins zich nog in een experimentele fase bevinden. Dat gebeurt naar aanleiding van een video die Viruswaarheid zelf online plaatste.

Beoordeling

De video wordt iets te vroeg afgeknipt. De landsadvocaat gaat door en legt uit waarom er volgens haar geen sprake is van een experimentele fase. Alle studies omtrent veiligheid van het vaccin zijn afgerond; er wordt enkel nog gekeken naar zaken als de duur van de bescherming die het vaccin biedt.

Feiten

Op 25 mei 2021 diende het hoger beroep van de zaak die Viruswaarheid had aangespannen tegen de Nederlandse staat. Het gerechtshof van Den Haag stelde de Staat in het gelijk, nadat eerder al de voorzieningenrechter dit had gedaan. Na die laatste uitspraak, die op 22 juni 2021 bekend werd, plaatste Viruswaarheid een bericht hierover op Facebook. Hier staan tal van beweringen in, waaronder dat de landsadvocaat zou hebben toegegeven dat het vaccin nog in de testfase zit. De video die dat moet aantonen, wordt ook door enkele andere gebruikers op Facebook gedeeld.

Echter wordt de uitspraak van de landsadvocaat ietwat vroeg afgeknipt, zo blijkt uit deel 2 van de livestream die Viruswaarheid zelf op Facebook plaatste. Ongeveer 4,5 minuut voor het einde van de zitting is het fragment terug te zien dat Viruswaarheid hieruit heeft geknipt. De letterlijke woorden van de landsadvocaat zijn hier:

“Hij (heer Pols, red.) stelt vast dat het gaat om een medisch experiment. Ik stel vast dat de voorzieningenrechter die stelling expliciet heeft verworpen in rechtsoverweging 4.7 van het vonnis. Ik denk dat dat juist is. Het gaat om vaccins die zijn toegelaten. De procedure van toelating is doorlopen, bevindt zich nog in fase 3. Fase 3 kan pas worden afgesloten als er een bepaalde tijdsduur en monitoring heeft plaatsgevonden. Dat is nog niet afgerond.”

Knip, vanaf dit punt verbinden jurist Jeroen Pols en Martina Groenveld hun conclusies aan de uitspraken van de landsadvocaat. Pols stelt in zijn analyse in de video dat de rechtbank ten onrechte aangeeft dat de vaccins de testfasen hebben doorlopen en dat deze veilig zijn. Hij doet daar nog een schepje bovenop door te zeggen dat persbureau ANP propaganda maakt door dit over te nemen. Mensen zouden ten onrechte de indruk krijgen dat het vaccin veilig is.

Maar de landsadvocate gaat nog verder, na Viruswaarheid te hebben aangesproken op het feit dat er door haar heen werd gepraat: "Wat ik daarover heb gezegd in eerste aanleg is dat die fase 3 is doorlopen tot wat heet de ‘primaire efficacy analyse’."

Het is maar één zin, maar wel een essentieel stukje context dat door Pols achterwege wordt gelaten, waardoor hij vervolgens tot een volstrekt verkeerde conclusie komt over de veiligheid van de vaccins. De landsadvocate stelt namelijk dat fase 3 is doorlopen tot aan de studie naar hoe efficiënt het vaccin is. Dat heeft niets meer met de veiligheid te maken, maar met in welke mate het vaccin bescherming biedt tegen het coronavirus. Bijvoorbeeld hoe lang het vaccin beschermt, is iets dat tot in 2023 onderzocht wordt.

Veiligheid uitgebreid onderzocht
Maar over de veiligheid zijn er al enorme studies onder tienduizenden mensen geweest. Pfizer bijvoorbeeld, fabrikant van één van de vier in Nederland toegelaten vaccins, plaatste de resultaten in november 2020 op de website. Dat wordt vervolgens gecontroleerd door de onafhankelijke medicijnautoriteiten, zoals het Europees medicijnagentschap EMA. Twee commissies (CHMP en PRAC) met wetenschappelijke experts beoordelen de klinische studies. Hierna kijken de Europese Commissie en vervolgens de nationale autoriteiten nog naar de resultaten.

Het Nederlands College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG-MEB) legt eveneens uit hoe er, zonder belangrijke stappen over te slaan, toch zo snel coronavaccins op de markt konden komen. Zo kon het beoordelen van de resultaten van testfase 1 en 2 al gestart worden, terwijl fase 3 nog in volle gang was. En dat dus, deels, nog blijft.

In het artikel dat Viruswaarheid over de kwestie op de eigen website plaatste, wordt het ANP ook nog even genoemd. Het persbureau zou een nieuwsbericht de wereld in hebben gezonden "met de mededeling dat het hof benadrukt dat alle coronavaccins die worden gebruikt op veiligheid en werkzaamheid zijn getest op duizenden mensen". Dat heeft het hof inderdaad benadrukt in het vonnis (zie 5.6). In dezelfde paragraaf komt het hof bovendien met eenzelfde heldere uitleg over de verschillende testfasen. Daarmee negeert het hof het standpunt van de Staat dus niet.

De landsadvocate geeft in de rechtszaak tegen Viruswaarheid dus niet toe dat de vaccins een medisch experiment zijn, maar erkent wel (terecht) dat er in zekere zin nog sprake is van een testfase. Die tests gaan echter niet meer over de veiligheid van het vaccin, die zijn allemaal afgerond. Het gaat enkel nog om de efficiëntie en dan voornamelijk hoe lang een gevaccineerd persoon beschermd is.

Links

Facebookpost (gearchiveerd)

Facebookpost Viruswaarheid (gearchiveerd)

Fragment Viruswaarheid (gearchiveerd)

Rechtspraak.nl over hoger beroep Viruswaarheid tegen de Staat (gearchiveerd)

Rechtspraak.nl over kort geding Viruswaarheid tegen de Staat (gearchiveerd)

Livestream hoger beroep Viruswaarheid tegen de Staat (gearchiveerd)

Pfizer over testfase 3 (gearchiveerd)

NU.nl over testfase vaccins (gearchiveerd)

EMA over evaluatie vaccins (gearchiveerd)

CHMP (gearchiveerd)

PRAC (gearchiveerd)

CBG-MEB over vaccins (gearchiveerd)

Artikel website Viruswaarheid (gearchiveerd)

Vonnis gerechtshof Den Haag (gearchiveerd)

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com