Professor levert geen bewijs voor uitspraken over spike-eiwit na vaccinatie

Een Canadese wetenschapper, Byram Bridle, zou in een interview onthuld hebben dat het spike-eiwit dat het lichaam aanmaakt na inenting met een coronavaccin "giftig" is. Het eiwit zou zich verspreiden door de bloedbaan en zo neveneffecten zoals bloedklonters en cardiovasculaire problemen veoorzaken. Bij vrouwen zou het ook hun moedermelk "vergiftigen" en hen mogelijk onvruchtbaar maken. Het interview werd wereldwijd opgepikt door websites die in het verleden al desinformatie verspreidden. In Nederland gaat het onder andere om Frontnieuws en Dissident One, waarna het ook wordt gedeeld op sociale media.

Beoordeling

De beweringen zijn fout. Bridle probeert bewijs voor zijn claims aan te voeren, maar dat toont niet aan dat het spike-eiwit dat het lichaam aanmaakt na vaccinatie giftig is of enig effect heeft op moedermelk of de vruchtbaarheid. Websites die de uitspraken zonder meer delen missen dan ook noodzakelijke context en zijn misleidend.

Feiten

De uitspraken zijn afkomstig van Byram Bridle. Hij is als professor verbonden aan de Ontario Veterinary College, waar hij doceert en onderzoek doet als immunoloog. Hij deed de uitspraken in een interview bij een Canadees radioprogramma eind mei 2021.

Als bewijs voor zijn claims worden documenten van farmaceut Pfizer gebruikt, met name pagina 11 en volgende. Dat document is al maanden online consulteerbaar en werd gebruikt bij het goedkeuringsproces van het Pfizervaccin in Japan. Diezelfde inhoud werd ook gebruikt door het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) tijdens het Europese goedkeuringsproces. Het gaat om een studie over de farmacokinetiek en farmacodynamiek van het vaccin. Of met andere woorden: respectievelijke wat het lichaam doet met het medicijn en wat het medicijn doet met het lichaam.

Maar daaruit blijken niet de 'shockerende' en 'angstaanjagende' onthullingen die er aan worden toegeschreven. Ten eerste bestudeert het ratten, geen mensen. Ten tweede kregen die ratten een veel hogere dosering, zeker in verhouding tot het verschil in gewicht met een mens. Ze kregen 50 microgram aan vaccin toegediend, terwijl er 30 microgram in één dosis van het Pfizervaccin zit. De gemiddelde rat weegt tussen de 300 à 500 gram, veel minder dan een gemiddeld persoon. Ten derde traceert die specifieke studie de verspreiding van lipiden, oftewel vetten, na de inenting en niet eiwitten.

Het is dus nogal een sprong om op basis van die studie te beweren dat de spike-eiwitten die het lichaam aanmaakt na vaccinatie giftig zijn. Daar is geen degelijk bewijs voor. "Mijn indruk is dat de auteur wetenschappelijke artikelen op een zeer eigen en zeer eenzijdige manier interpreteert", vertelt Anke Huckriede, professor vaccinologie aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Toch klopt het wel enigzins dat het aangemaakte spike-eiwit in zeer lage hoeveelheden in het bloed werd aangetroffen na vaccinatie met mRNA-vaccins. "Dit is niet onverwacht, het eiwit moet immers geproduceerd worden om er een immuunrespons tegen op te kunnen wekken", verduidelijkt prof. Huckriede. "Dit zal meerendeels in de lymfeknoppen plaatsvinden, maar ik kan me voorstellen dat er ook wat eiwit het bloed bereikt." Maar het gaat daar dus wel om lage hoeveelheden.

"Voor adenovirus-vaccins is er een hypothese, en enig bewijs, dat er splice varianten aangemaakt worden die de membraananker missen en daarom oplosbaar worden. Deze worden in verband gebracht met de zeer zeldzame gevallen van veneuze trombocytopenie", vult prof. Huckriede aan. In andere woorden: bij het binnentreden van het gemodificeerd adenovirus in de cel gaat het naar de celkern in plaats van de vloeistof in de cel. Daar kan het dan splitten en die stukjes kunnen zich verspreiden door het lichaam en zeer uitzonderlijk bloedklonters triggeren. Dat is de onderzoekspiste van Duitse onderzoekers. Maar ook hier gaat het dus om zeldzame incidenten.

Het spike-eiwitten zoals die aanwezig zijn in het lichaam na besmetting met het SARS-CoV-2-virus en na vaccinatie gedragen zich ook niet helemaal hetzelfde. De inenting gebeurt in de spier en gaat zo naar de lymfeklieren, waar de immunorespons wordt aangemaakt. Een klein deeltje vindt een weg naar het bloed, maar belandt dan in de lever waar het verwerkt wordt door het lichaam. Kortom: niet gevaarlijk of giftig.

Geen effect spike-eiwit op moedermelk of vruchtbaarheid na vaccinatie

Bridle oppert in het interview ook dat die eiwitten via de bloedbaan terechtkomen in de moedermelk van recent gevaccineerde borstvoedende moeders. Dat zou dan schadelijk zijn voor de baby's. Maar er is geen enkel bewijs dat vaccinatie een impact heeft op moedermelk.

Er zijn verschillende (lopende) studies over dit onderwerp in meerdere landen, hoewel sommigen klein zijn of nog wachten op een peer review. Geen enkele daarvan concludeerde dat een mRNA-vaccin op enige wezenlijke manier aanwezig was in de moedermelk. Er werden wel antistoffen van de moeder tegen COVID-19 aangetroffen. "Overdracht van antilichamen via moedermelk is een belangrijk natuurlijk mechanisme voor bescherming van baby's tegen infectieziekten", verduidelijkt prof. Huckriede.

Ook het bijwerkingencentrum Lareb verwacht geen nadelige gevolgen voor het kind na coronavaccinatie van zijn borstvoedende moeder. Daarbij baseert het zich onder andere op de eerder vermelde studies en het advies van de Academy of Breastfeeding Medicine. Het RIVM onderschrijft dat standpunt ook.

Tenslotte suggereert Bridle dat diezelfde spike-eiwitten kunnen opstapelen in de eierstokken en zo vrouwen onvruchtbaar maken. Dat de coronavaccins de fertiliteit verstoren is ondertussen een veelverspreide theorie in de coronapandemie. Er is geen enkel bewijs voor, zoals dpa al eerder schreef in een factcheck.