CDC: "Nog geen bewezen oorzakelijk verband tussen meldingen van overlijden en COVID-19 vaccins"

21.05.2021, 17:04 (CEST)

"Er zijn in de laatste 20 jaar evenveel mensen gestorven aan alle vaccins, als aan de Covid-19 prik." Dat zou de CDC volgens de Nederlandse website RT Dutch hebben gemeld. De schrijver van het artikel deelde het bericht ook op Facebook.

BEOORDELING: Hoeveel mensen er daadwerkelijk door een COVID-vaccin of welk ander vaccin dan ook zijn overleden in de Verenigde Staten, is niet duidelijk vast te stellen. Een vergelijking tussen de twee is dus niet te maken. De bewering op de Nederlandse website werd niet gedaan door de CDC. Meldingen van doden in het Amerikaanse rapportagesysteem VAERS betekenen daarnaast niet per se dat het vaccin de dood veroorzaakte.

FEITEN: Om de veiligheid van vaccins in het land te waarborgen, is in de Verenigde Staten in 1990 het Vaccine Adverse Event Reporting System (VAERS) opgericht. Via dit systeem kunnen zorgmedewerkers, maar ook particulieren, kwalen rapporteren die zij kregen nadat ze een bepaalde vaccinatie ontvingen. De meldingen van gezondheidsproblemen die via VAERS binnenkomen hoeven niet gelijk bijwerkingen te zijn van het vaccin. Het systeem geeft wetenschappers alleen een overzicht van de meldingen. Zij kunnen zo hopelijk snel een mogelijk probleem met een vaccin detecteren.

Pas wanneer dit wetenschappelijk kan worden bewezen, is er sprake van een bijwerking. "VAERS kan niet als enige bron worden gebruikt om te bepalen of een vaccin een bepaalde kwaal of onverwachte gebeurtenis veroorzaakte," schrijft de VAERS database in een disclaimer. "De rapportages bevatten mogelijk informatie die onvolledig, onjuist, toevallig of niet te verifiëren is. Een groot deel van de meldingen aan VAERS zijn vrijwillig, wat betekent dat ze onderhevig zijn aan vooroordelen."

Volgens het Amerikaanse Centrum voor ziektecontrole en Preventie (CDC) waren er in VAERS 4647 meldingen van overlijden na ontvangst van een COVID-19-vaccin tussen 14 december 2020 en 17 mei 2021. Dit betekent nogmaals niet dat deze sterfte werd veroorzaakt door het vaccin. Daarbij is deze sterfte in verhouding tot het aantal prikken dat in de VS werd gezet 0,0017 procent. Een nihil percentage.

De CDC en het Amerikaanse medicijnagentschap FDA bekijken iedere melding van overlijden na de prik, nadat deze in het VAERS-systeem wordt gemeld. "Uit een beoordeling van de beschikbare medische informatie, waaronder overlijdensakten en autopsies, is er geen oorzakelijk verband gevonden met de COVID-19-vaccins," schrijft de CDC. Wel werd een extreem zeldzame bijwerking bij het Janssenvaccin opgemerkt: bloedproppen in combinatie met een laag aantal bloedplaatjes. Dit heeft wel voor enkele sterfgevallen gezorgd.

Maar is dit aantal gerapporteerde doden in VAERS inderdaad bijna even hoog als bij alle andere vaccins sinds 2001 gecombineerd? Dat is lastig te zeggen, omdat de rapportage in VAERS bij de COVID-vaccins extra hoog is. Medisch personeel is verplicht om een sterfgeval na COVID-vaccinatie te melden in VAERS. Vóór de coronapandemie stond dit voor andere vaccins niet op die manier op de website vernoemd.

De CDC deelt op zijn website geen cijfers over het totaal aantal sterfgevallen in VAERS voor andere vaccins. Zeggen dat de CDC heeft gemeld dat er bijna evenveel sterfgevallen als gevolg van het COVID-19-vaccin zijn als bij alle voorgaande vaccins sinds 2001 is onjuist. Wie zelf, zonder de juiste scholing, op zoek gaat naar de cijfers in het datasysteem, bevindt zich op glad ijs. Het systeem kent veel verschillende variabelen, en het veranderen van één van deze variabelen kan al een verschil in de resultaten opleveren van honderden gevallen.

In 2015 verscheen er in het peer-reviewed wetenschappelijke tijdschrift Clinical Infectious Diseases wel een studie waarin werd gekeken naar het aantal doden dat werd gerapporteerd in VAERS tussen 1997 en 2013. Hieruit blijkt dat in totaal 1544 meldingen van overlijden in VAERS waren tussen 2001 en 2013. Voor de jaren 2013 tot 2020 is geen - door wetenschappers bevestigd - aantal rapportages te vinden. Tenzij het aantal per jaar ineens explosief steeg, lijkt het totale aantal voor 2001-2020 uit te komen op een lager aantal meldingen dan bij de COVID-19-vaccins.

Dat is nogmaals niet vreemd. Omdat de COVID-19 vaccins momenteel in de VS zijn goedgekeurd voor noodgebruik, worden deze prikken extra goed in de gaten gehouden. Medisch personeel moet het overlijden van een patiënt die recent is gevaccineerd met dit vaccin dus sowieso melden. Voorheen moest dit in sommige gevallen ook al, volgens de National Childhood Vaccine Injury Act. Gevallen waarbij zich een symptoom voordeed dat volgens de ontwikkelaar effect zou hebben op volgende vaccinaties moesten worden gemeld. Ook overlijden als complicatie van een andere vastgestelde ernstige aandoening na vaccinatie, zoals anafylactische shock moest worden gemeld.

Links:

Facebookpost (gearchiveerd: https://archive.ph/sJM9b )

Artikel RT Dutch (gearchiveerd: https://archive.ph/pi42K )

Eerdere dpa-factcheck rondom VAERS

Over VAERS: (gearchiveerd: https://archive.ph/oSDDs )

Disclaimer VAERS: (gearchiveerd: https://archive.ph/o3kvZ )

CDC over VAERS-meldingen COVID-19: (gearchiveerd: https://archive.ph/QHJa0 )

Over melden bij VAERS: (gearchiveerd: http://dpaq.de/ZZqyl )

Over melden bij VAERS voor 2020

Over Clinical Infectious Diseases: (gearchiveerd: https://archive.ph/8UFxp )

Studie CID, 2015: (gearchiveerd: https://archive.ph/J1g4o )

Over noodgebruik COVID-19 vaccins: (gearchiveerd: http://dpaq.de/Ohurc )

Over melden in VAERS onder de NCVIA

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com