Quasi onmogelijk dat baby op foto TTP heeft, geen verband met coronavaccinatie moeder

Een baby zou ziek zijn geworden door de moedermelk van zijn recent tegen COVID-19 ingeënte moeder. Het kind zou uitslag en de zeldzame bloedziekte trombotische trombocytopenische purpura (TTP) ontwikkeld hebben. Helaas zou de baby kort daarna overleden zijn. Dat beweert een Facebookgebruikster (gearchiveerd). Dezelfde foto en post circuleren in meerdere landen.

BEOORDELING: Er schorten meerdere dingen aan dit verhaal. De foto en bewering hebben niets met elkaar te maken. Het kind in de foto is niet het kind van wie werd beweerd dat het TTP heeft. Het is ook quasi onmogelijk dat de baby in de foto TTP heeft: de uitslag komt niet overeen met dat ziektebeeld. TTP is inderdaad een gevaarlijke ziekte, maar het is hoogst onwaarschijnlijk dat een baby het kreeg van de moedermelk van zijn recent ingeënte moeder.

FEITEN:

De foto en de eigenlijke bewering hebben niets met elkaar te maken. De foto werd origineel gepost in een gesloten Amerikaanse antivax Facebookgroep op 9 maart. De bewering dat een baby TTP kreeg en overleed nadat zijn moeder werd ingeënt, werd gemaakt door een Amerikaanse antivaxer op haar Facebookpagina op 17 maart. In de comments onder dat bericht post iemand dezelfde foto en vraagt of dit de baby in kwestie is. De antivaxer bevestigt dat dit niet het geval is. De twee elementen werden op een later tijdstip foutief bij elkaar geplaatst.

Trombotische trombocytopenische purpura (TTP) is een auto-immuunziekte waarbij er weinig bloedplaatjes in het bloed zijn. Daardoor stolt het bloed niet (genoeg) als er een bloeding is. Dat zorgt dan voor de purpura: paarsblauwige puntbloedingen die zichtbaar zijn op de huid als een soort uitslag. Meestal ontwikkelt de ziekte spontaan, maar het kan ook uitgelokt worden door onder andere infecties en bepaalde medicijnen. Het is ook een vrij zeldzame ziekte: in Nederland zijn er ongeveer 30 gevallen per jaar.

Er zijn verschillende aanwijzingen dat het kind in de foto geen TTP kan hebben. Zo is er een duidelijk verschil tussen de uitslag, of petechiën, bij TTP en de uitslag op de foto. TTP zorgt voor donkere, intens gekleurde puntjes. Die zijn niet te zien op de foto. Dat zegt ook dr. Dorothea Evers. Zij is hematoloog, een arts gespecialiseerd in bloedziekten, aan het Radboud UMC in Nijmegen. "De uitslag op de foto ziet er niet uit als petechiën waarmee TTP-patiënten zich meestal presenteren."

Het is dan ook hoogst onwaarschijnlijk dat het kind in de foto lijdt aan TTP. "Verworven (er is ook een erfelijke variant) TTP bij kinderen is uitzonderlijk zeldzaam, bij baby's zelfs nog meer", zegt dr. Evers, die zelf geen gevallen van TTP bij baby's kent. Er is ook geen gekende link met vaccins. "Tot op heden is een coronavaccinatie nog geen oorzaak van verworden TTP gebleken", voegt ze nog toe.

Maar wat is er dan wel aan de hand met de baby? "Het is moeilijk te zeggen zonder verdere informatie, maar het is of acute galbulten of een klassieke kinderziekte met uitslag", zegt kinderdermatoloog Elodie Mendels van het Rotterdamse Erasmus UMC. "Galbulten op die leeftijd zijn meestal het gevolg van een (virale) infectie, zoals een verkoudheid, of als reactie op medicijnen", zegt dr. Mendels.

In Nederland en vele andere landen worden borstvoedende moeders niet ontraden om zich te laten vaccineren. Hoewel er weinig specifieke data hierover beschikbaar is, zijn er geen aannemelijke aanwijzigingen dat het vaccin via moedermelk bij een kind terecht kan komen.

---

Links:

Facebookpost: https://www.facebook.com/jeannette.binnerts/posts/1801915199982039 (gearchiveerd: http://dpaq.de/yyw1Z)

Facebookpost II: https://www.facebook.com/doterra.lucinda/posts/1091681404641497 (gearchiveerd: http://dpaq.de/rpDyB)

Over trombotische trombocytopenische purpura (TTP): https://bloedziekten.nl/ttp/wat-ttp

RIVM borstvoeding en vaccinatie: https://www.rivm.nl/covid-19-vaccinatie/vaccins/zwangerschap#:~:text=Borstvoeding%20en%20vaccinatie,bij%20het%20kind%20kan%20komen (gearchiveerd: http://dpaq.de/IodAt)

Oorsprong foto (repost): https://www.facebook.com/Anon4lif3dom/posts/1405329859806513 (gearchiveerd: http://dpaq.de/uXKbJ)

Oorsprong claim TTP: https://www.facebook.com/caitlyn.rn/posts/10101997191885332?comment_id=10101997195732622 (gearchiveerd: http://dpaq.de/SaQDG)

+ follow-up connectie foto/claim: https://www.facebook.com/caitlyn.rn/posts/10101997191885332?comment_id=10101997195732622&reply_comment_id=10101997207299442 en https://www.facebook.com/caitlyn.rn/posts/10101997191885332?comment_id=10101997195732622&reply_comment_id=10101997209714602

Over dr. Evers: https://www.radboudumc.nl/personen/dorothea-evers (gearchiveerd: http://dpaq.de/WXNHt)

Over dr. Mendels: https://www.erasmusmc.nl/nl-nl/sophia/patientenzorg/zorgverleners/mendels-elodie(gearchiveerd: http://dpaq.de/EoVKP)

TTP petechiën: https://hematologiegroningen.nl/patienten/content/3ITP.htm (gearchiveerd: http://dpaq.de/ECxWW)

---

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com