Aantal IC-bedden is onder Rutte gestegen, niet gehalveerd

Op Facebook doet een man zijn beklag over het aantal beschikbare bedden op de afdelingen voor intensieve zorg in de Nederlandse ziekenhuizen (hier gearchiveerd). Volgens de man waren er in 2018, tijdens de hevige griepepidemie, in totaal 2.200 IC-bedden beschikbaar. Ondanks die moeilijke periode zou demissionair minister-president Mark Rutte het aantal beschikbare bedden sindsdien gehalveerd hebben. "Rutte echter, halveerde het aantal IC bedden tot 1.100 waarvan er nu 735 bezet zijn", zegt de man, maar klopt dat wel?

BEOORDELING: Demissionair minister-president Mark Rutte heeft nooit besloten om het aantal IC-bedden te halveren. Ook de aangehaalde aantallen in de post van de man komen niet overeen met de werkelijkheid. Het cijfer circuleert al enige tijd op verschillende webpagina's, zonder gefundeerde bronnen. Het bericht is daarom onwaar.

FEITEN: Na controle blijkt dat er weinig van dat verhaal klopt. Het is niet meteen duidelijk waar de man zijn cijfers vandaan haalde. In maart 2020 schatte het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) dat er initieel in totaal 2.200 IC-bedden nodig zouden zijn tijdens een coronapiek in mei. Dat aantal werd nooit behaald en verschilt van het werkelijke aantal beschikbare IC-bedden. Het ministerie van VWS laat aan de redactie van dpa weten dat er momenteel rond 1.300 IC-bedden zijn in Nederland. Dat aantal werd sinds de zomer verhoogd; initieel waren er 1.150 plaatsen, bericht onder meer de NOS.

Een andere mogelijkheid is dat de post van 8 maart 2021 verwijst naar het aantal IC-bedden in 2015. Op de website van het RIVM valt te lezen dat er toen 1.701 IC-bedden in de algemene ziekenhuizen waren en 507 bedden in academische ziekenhuizen (UMC). Alleen wordt er bij die telling een andere maatstaf gebruikt, zoals aangegeven onderaan de grafiek.

Bij die telling worden ook medium care, Cardio Care Unit (CCU) en Eerste Harthulp (EHH) bedden gerekend, bevestigt het ministerie van VWS aan de redactie van dpa. Zo toont de website dat er in 2016 in totaal 2.138 IC-bedden zouden zijn (1.714 algemene ziekenhuizen en 424 in UMC's). Wanneer we enkel naar de IC-bedden kijken die bijvoorbeeld voor coronapatiënten worden ingezet, lag dat aantal toen op 1.150. Ook in het jaarverslag van de stichting Nationale Intensive Care Evaluatie (NICE) wordt het aantal IC-bedden bijgehouden.

Volgens het bericht zou demissionair minister-president Mark Rutte - ondanks de zware griepepidemie van 2018 - het aantal bedden op IC sindsdien wél gehalveerd hebben. De statistieken rond capaciteitsvoorziening tonen echter het tegendeel. In 2018 en 2019 waren er in Nederland ca. 1040 bedden op de afdelingen voor intensieve zorg, bevestigt persvoorlichter van het ministerie Jona Bootsma. Ze benadrukt dat het huidige aantal hoger ligt dan in 2018. "Er zijn nu 1.301 bedden en er kan eventueel verder worden opgeschaald naar 1700 IC-bedden."

Ten slotte is er ook nergens een wetsvoorstel, wet of kamerstuk terug te vinden waarin een mogelijk halvering van de IC-bedden wordt besproken. "Er is ook nooit zo'n besluit geweest om het aantal IC-bedden te halveren", laat het ministerie weten aan de redactie van dpa.

---

Links:

Bericht op Facebook: https://www.facebook.com/photo.php?fbid=3981443828589684&set=a.360740357326734&type=3 (gearchiveerd: http://dpaq.de/wm0k3)

Het Parool maart 2020: https://www.parool.nl/nieuws/klopte-de-aanname-van-het-aantal-ligdagen-op-de-ic-van-het-rivm~b297385e/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/kcOz7)

Artikel NOS: https://nos.nl/artikel/2339042-200-bedden-voor-intensive-care-erbij-totaal-komt-op-1350.html#:~:text=Voor%20uitbreiding%20naar%201700%20IC,te%20schalen%20naar%201700%20bedden (gearchiveerd: http://dpaq.de/TlH9t)

Jaarverslag NICE: https://stichting-nice.nl/doc/jaarboek-2018-web.pdf (gearchiveerd: http://dpaq.de/FH9T1)

---

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com