Krantenartikel uit 1989 gaat over coronavirus bij kippen, niet COVID-19

21.09.2020, 16:34 (CEST)

"Vaccin tegen coronavirus veroorzaakt nieuwe ziekten" kopt een krantenartikel. "Artikel uit het AD van 1989", zegt een facebookgebruiker. "Wie nog steeds in deze Covid 19 bullshit geloofd, leeft onder een steen", besluit de post.

BEOORDELING: Het coronavirus in de krantenkop is niet het SARS-CoV-2-virus dat COVID-19 veroorzaakt. Het krantenartikel uit 1989 gaat over Infectieuze Bronchitis Virus (IBV), een type coronavirus dat enkel voorkomt bij kippen. Verder is de krantenkop misleidend.

FEITEN: Als je de inleiding lees zie je dat het coronavirus in kwestie IBV, of infectieuze bronchitis virus, is. Die dodelijke vorm van het coronavirus treft pluimvee. Maar dat wil niet zeggen dat IBV hetzelfde is als COVID-19. "Er zijn heel veel verschillende coronavirussen", zegt Arjan Stegeman, veterinair epidemioloog en professor aan de Universiteit Utrecht. "Binnen de familie van coronavirussen zijn er 4 verschillende geslachten. IBV hoort bij de gammacoronavirussen, SARS-Cov-2 bij de betacoronavirussen. De twee zijn dus niet verwant."

Het gaat dus om twee verschillende soorten coronavirussen. IBV werd voor het eerst ontdekt in 1931, terwijl de eerste gevallen van SARS-CoV-2 eind december 2019 voorkwamen.

Daarnaast is de krantenkop misleidend. Het IBV-vaccin veroorzaakt geen nieuwe ziektes. Het virus is erg vatbaar voor mutaties, en geen enkel vaccin beschermt tegen alle varianten. "Het is een gekend fenomeen bij IBV, dat je ook bij de griep ziet. Vaccins zorgen voor selectiedruk op de virussen en de mutaties die ontsnappen aan het vaccin gaan overheersen tot het vaccin weer is aangepast", legt prof. Stegeman uit. "De kop is dus misleidend, het zijn geen nieuwe ziekten, het blijft IBV."

De gedeelde afbeelding zegt dat het artikel gepubliceerd werd in het Algemeen Dagblad, ook wel gekend als AD. Dat is fout. In werkelijkheid verscheen het artikel in het Agrarisch Dagblad, een krant die berichtte over land- en tuinbouw. Sinds 2012 verschijnt het onder de naam Boerderij Vandaag.

Het krantenartikel circuleert al langer op sociale media. Factcheck Vlaanderen schreef ook een factcheck over hetzelfde krantenartikel en kwam tot dezelfde conclusie.

---
Links:

Facebookpost I: https://www.facebook.com/martha.boshendriks/posts/1232626657077966 (gearchiveerd: http://dpaq.de/KXtWv)

Facebookpost II: https://www.facebook.com/groups/974378129606466/permalink/1213718212339122/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/TIxZR)

Over IBV: https://www.veearts.nl/dierziekten/ib/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/3xH8G)

prof. Arjan Stegeman: https://www.uu.nl/medewerkers/JAStegeman (gearchiveerd: http://dpaq.de/0skEF)

Gammacoronavirussen: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7176155/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/LawsP)

Betacoronavirussen: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7176184/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/YYbSn)

Bericht WHO over eerste gevallen SARS-CoV-2: https://www.who.int/csr/don/05-january-2020-pneumonia-of-unkown-cause-china/en/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/66n1O)

Over IBV-vaccins: https://gezondedieren.be/infectieuze-bronchitis-pluimvee-vraagt-brede-bescherming/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/SNFNo)

Site Boerderij Vandaag: https://www.boerderij.nl/

Over Agrarisch Dagblad: https://opc-kb.oclc.org/DB=1/FKT=1016/FRM=agrarisch%2Bdagblad/IMPLAND=Y/LNG=NE/LRSET=1/SET=1/SID=0a9f0fe9-9/SRT=YOP/TTL=1/XSLBASE=https%253A%252F%252Fopc-kb.oclc.org%253A443%252Foclc_gui/XSLFILE=%25253Fid%25253D%24c%252526db%25253D%24d/SHW?FRST=7 (gearchiveerd: http://dpaq.de/AcVU8)
zie ook: https://www.gelderlander.nl/achterhoek/voormalig-agrarisch-dagblad-wordt-boerderij-vandaag~adef0ae0/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F (gearchiveerd: http://dpaq.de/Tssqt)

---

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com