Spaanse 'Dokters voor de Waarheid' doen hele reeks foute uitspraken over coronapandemie

11.08.2020, 09:01 (CEST)

Een groep Spaanse dokters, die zichzelf 'Medicos por la Verdad' (of 'Dokters voor de Waarheid') noemen, gaven op 25 juli een persconferentie in Madrid. Daarin werden een aantal opmerkelijke beweringen gedaan. Die worden nu ook op Nederlandse sociale media gedeeld, waaronder in deze Facebookpost. Zo beweren de artsen onder andere dat de coronapandemie in Spanje al voorbij is en dat er mogelijk een link is tussen het griepvaccin en COVID-19. Tenslotte spraken ze zich ook uit tegen het dragen van mondmaskers door de brede bevolking.

BEOORDELING: De beweringen van de artsen zijn fout en maakten veelal reeds het onderwerp uit van een dpa-factcheck. De doeltreffendheid van mondmaskers is al aangetoond in het verleden, hoewel ze zeker geen perfecte bescherming bieden. De coronapandemie in Spanje is nog steeds gaande. Ook is er geen bewezen link tussen het griepvaccin en het SARS-CoV-2-virus, en PCR-tests zijn wel degelijk geschikt als middel om vermoedelijke patiënten te testen op COVID-19. De WHO heeft zich ook niet uitgesproken tegen lockdown.

FEITEN: Dokters Natalia Prego Cancelo en Ángel Ruiz-Valdepeñas zijn de leiders van een groep artsen die zichzelf 'Medicos por la Verdad' (of 'Dokters voor de Waarheid') noemen. Ruiz-Valdepeñas, die werkt in het ziekenhuis van Formentera in de Balearen, werd al geschorst door de Baleaarse Gezondheidsautoriteiten vanwege zijn uitspraken tegen het gebruik van mondmaskers. 

De dokters vinden dat het gebruik van mondkapjes beperkt moet worden tot artsen, ander zorgverlenend personeel en zieken. Hoewel een mondkapje zeker geen perfecte barrière tegen het virus is, heeft het toch zijn nut in het bestrijden van de coronapandemie, zoals dpa eerder al beschreef in deze factcheck.

De coronapandemie in Spanje is reeds voorbij, zo beweren de artsen. Dat is fout. Als bewijs gebruiken ze data van het Carlos III Instituut (het Spaanse RIVM). Het Instituut heeft afstand genomen van de uitspraak: dat bevestigde het onder andere aan de Spaanse factcheckers newtral.es en maldita.es. Het rapport dat Prego Cancelo gebruikt, dateert van 29 mei. In het laatste rapport van 23 juli is er sprake van een gestage groei in het aantal COVID-gevallen sinds eind juni. In recente tweets van eind juli sprak het Carlos III Instituut zelf ook nog van een pandemie. 

Een van de artsen van de groep beweert ook dat er "statistische studies" zijn die een duidelijke correlatie tussen de griepprik en COVID-19 aantonen, hoewel hij niet specificeert welke studies dit zijn. Er circuleren meerdere theorieën over een mogelijke link tussen het griepvaccin en het SARS-CoV-2-virus, maar die zijn niet wetenschappelijk bewezen. Dpa maakte eerder al een factcheck over de theorie dat een griepprik zal leiden tot een vals positieve coronatest.

Daarnaast beweren Prego Cancelo en co. dat de PCR-tests, de meest gebruikte coronatests, niet specifiek genoeg zijn en valse positieve resultaten geven. De doeltreffendheid van de PCR-tests waren ook al het onderwerp van een dpa-factcheck. De test analyseert DNA en is dus niet specifiek in de zin dat het voor veel verschillende doeleinden kan worden ingezet. Virussen zijn niets meer dan een klein deeltje genetisch materiaal in een eiwitjasje. Een PCR-test kan dus wel degelijk het SARS-CoV-2-virus opsporen. Het is geen onfeilbaar middel, maar het is momenteel de best beschikbare methode.

De onbetrouwbaarheid van de tests is volgens Prego Cancelo dan ook de reden waarom de Duitse minister van Volksgezondheid Jens Spahn (CDU) het gebruik ervan stopzette. Ook dat is niet waar, wat het Duitse federale ministerie van Volksgezondheid ook verklaarde aan de Spaanse factcheckwebsite maldita.es. In deze video verklaart minister Spahn wél dat Duitsland doelgericht test, aangezien massaal personen testen zonder een vermoeden van besmetting het risico op vals positieve resultaten verhoogt.

Tenslotte zou de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zich hebben uitgesproken tegen de lockdowns. De Spaanse dokters vermelden de Internationale Gezondheidsvoorschriften, waar in artikel 18 staat dat de WHO landen kan adviseren over zaken als quarantaine. Over een lockdown wordt niet gesproken, maar dat wil niet zeggen dat het standpunt van de WHO is dat "gezonde mensen niet in lockdown moeten", zoals een van de artsen zegt. Midden maart publiceerde de WHO een document met richtlijnen en bedenkingen rond quarantaine. In het document nemen ze geen standpunt voor of tegen in. 

De beweringen werden ook door meerdere Spaanse factcheckers ontkracht, waaronder maldita.es en newtral.es.

---

Links:

https://www.facebook.com/groups/554127245488054/permalink/634405487460229/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/UmGCY)

Website van het Carlos III Instituut: https://www.isciii.es/Paginas/Inicio.aspx

Tweet van 29 juli van Carlos III Instituut: https://twitter.com/SaludISCIII/status/1288505320562741248 (gearchiveerd: http://dpaq.de/IDryk)

Tweet met video Jens Spahn: https://web.archive.org/save/https://www.who.int/publications/i/item/9789241580496 (gearchiveerd: http://dpaq.de/YUqTa)

Coronarapport van Carlos III Instituut (23 juli 2020): https://www.isciii.es/QueHacemos/Servicios/VigilanciaSaludPublicaRENAVE/EnfermedadesTransmisibles/Documents/INFORMES/Informes%20COVID-19/Situaci%C3%B3n%20de%20COVID-19%20en%20Espa%C3%B1a%20a%2023%20de%20julio%20de%202020.pdf (gearchiveerd: http://dpaq.de/r1dVG)

Fachtcheck maldita: https://maldita.es/malditaciencia/2020/08/06/natalia-prego-pcr-video-coronavirus/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/tJFad)

Fachtcheck newtral: https://www.newtral.es/bulo-medicos-por-la-verdad-coronavirus/20200729/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/1webG)

Artikel Majorca Daily Bulletin over schorsing Ruiz-Valdepeñas: https://www.majorcadailybulletin.com/news/local/2020/07/30/70375/suspended-balearic-doctor-launches-youtube-appeal.html (gearchiveerd: http://dpaq.de/cMfSM)

dpa factcheck mondkapjes: https://dpa-factchecking.com/netherlands/200805-99-48882/

dpa factcheck PCR-test: https://dpa-factchecking.com/netherlands/200724-99-913833/

dpa factcheck griepprik: https://dpa-factchecking.com/belgium/200731-99-991918/

Richtlijnen quarantaine WHO: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/331497/WHO-2019-nCoV-IHR_Quarantine-2020.2-eng.pdf (gearchiveerd: http://dpaq.de/iGQae)

De Internationale Gezondheidsvoorschriften van WHO: https://www.who.int/publications/i/item/9789241580496 (gearchiveerd: http://dpaq.de/t1mg9)

---

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com