Geen bewijs dat griepvaccin risico op alzheimer verhoogt

14.7.2020, 14:40 (CEST)

Op Facebook wordt gesteld: "Als een persoon 5 griepspuiten heeft gehad, is de kans om Alzheimer te krijgen 10 x groter dan de niet-gevaccineerde persoon." Als bron wordt dr. H. Fudenberg aangehaald, die "meer dan 80 rapporten over medicijnen, biologie en immunologie" op zijn naam zou hebben staan. In de griepvaccins zou onder meer Thimerosal zitten, dat tot kwikvergiftiging kan leiden.

BEOORDELING: De stelling is fout. Er is geen enkel bewijs dat inenting tegen griep het risico op alzheimer verhoogt. Ook de getoonde beweerde samenstelling van het griepvaccin is fout.

FEITEN: Prof. dr. Philip Scheltens, directeur van het Alzheimercentrum bij Amsterdam UMC (Universitair Medische Centra), laat weten dat "dergelijk onderzoek niet bij hem bekend is. Volgens hem is er geen verhoogd risico", aldus een medewerker in een e-mail aan dpa.

Dinant Bekkenkamp, teamleider wetenschappelijk onderzoek bij Alzheimer Nederland, stelt: "Er is weinig onderzoek gedaan naar het griepvaccin en risico op de ziekte van Alzheimer. [...] Maar het onderzoek dat beschikbaar is, geeft zeker geen reden tot ongerustheid."

Er is in tegendeel een "Canadees onderzoek uit 2001 dat laat zien dat er een verband is tussen verschillende vaccins en een lager risico op Alzheimer. Dat verband werd niet gevonden tussen het griepvaccin en Alzheimer. (Geen hoger of lager risico)", aldus Bekkenkamp in een e-mail aan dpa.

Bekkenkamp herinnert eraan dat een statistisch verband, als dat al gevonden wordt, niet automatisch een causaal verband hoeft te betekenen: "Het verband tussen vaccins en alzheimer, kan ook andere oorzaken hebben dan een effect van de vaccins. Bijvoorbeeld dat hoger opgeleiden vaker een vaccin krijgen/nemen. Van hoger opgeleiden is bekend dat ze (om verschillende redenen, waaronder gezondere leefstijl), minder kans hebben op dementie."

De Amerikaan dr. Herman Hugh Fudenberg (1928-2014), die in de Facebook-post als bron wordt aangehaald, had geen bepaald beste reputatie. In een tuchtzaak werd hij schuldig bevonden aan onethisch en onprofessioneel gedrag en verloor zijn toelating als arts.

Over het onderzoek dat Fudenberg gedaan zou hebben, zegt Bekkenkamp: "De resultaten van Fudenberg zijn nergens beschikbaar. Dat betekent meestal dat of 1) hij ze niet wilde publiceren (je vraagt je dan af waarom niet?) of 2) dat hij ze niet kon publiceren omdat collega’s (via peer review) zijn onderzoek/onderzoeksmethode niet goed genoeg vonden voor publicatie."

De samenstelling van het griepvaccin is complex en verandert elk jaar, naar gelang welke nieuwe virussen in omloop zijn. Informatie hierover staat op de website van Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), dat de landelijke vaccinatiecampagnes organiseert.

De lijst in de posting is zeker niet correct. Als eerste ingrediënt wordt genoemd Thimerosal, en gewaarschuwd wordt voor hersenbeschadiging door kwik. Het RIVM zegt daarover: "Thiomersal/Thimerosal: Dit is een kwikverbinding die als hulpstof (conserveringsmiddel) in enkele vaccins wordt gebruikt. Het zit niet in de jaarlijkse griepvaccins en het heeft er ook nooit ingezeten. Thiomersal heeft wel in het vaccin tegen de Mexicaanse griep in 2009 gezeten, maar dat vaccin wordt niet meer gebruikt."

Ook staat in de post dat er aluminium zit in de jaarlijkse griepprik, en dat dat in verband wordt gebracht met Alzheimer. Het RIVM zegt daarover: "Aluminiumverbindingen: Deze dienen als zogenoemde adjuvantia die worden gebruikt om de werking van een vaccin te verbeteren. Aluminiumverbindingen zitten niet in de jaarlijkse griepvaccins en hebben er ook nooit in gezeten."

---

Links:

Facebook-post:

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=3482756975076457&set=a.281192708566249&type=3&theater

(gearchiveerd: http://archive.vn/tj6F5 )

Website Alzheimer Nederland:

https://www.alzheimer-nederland.nl/

Canadees onderzoek over verband vaccins en Alzheimer:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC81665/
(gearchiveerd: http://archive.vn/i5KXn )

Website Alzheimercentrum, profiel van prof. dr. Philip Scheltens:

https://www.vumc.nl/zorg/uw-artsen-en-zorgverleners/zorgverlener/prof.-dr.-philip-scheltens.htm

(gearchiveerd: http://archive.vn/gcfdV)

Website Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) over de griepprik: