Neen, AE-agenten lokten geen ruzie uit tijdens betoging in Den Haag om rellen te doen losbarsten
25.6.2020, 22:35 (CEST)
Op Facebook circuleren tientallen video’s over de betogingen tegen de coronamaatregelen in Den Haag op zondag 21 juni. In de video’s wordt meermaals beweerd dat agenten in burger (of 'Aanhoudingseenheid') zich onder de menigte mengden en opzettelijk de rellen deden losbarsten. Op sociale media werden de agenten meermaals gekenmerkt met een luidsprekertje in het oor.
BEOORDELING: Het klopt dat er onder de betogers ook AE-agenten aanwezig waren, vermomd als hooligans. Er is echter geen bewijs dat de agenten ruzie hebben uitgelokt om de rellen te doen losbarsten.
FEITEN: In één van de video's valt te zien dat een demonstrant door een vijftal AE-agenten richting een politievoertuig worden gesleept. Het klopt dat de agenten vermomd waren als hooligans om zich onder de menigte te mengen, zegt de politie van Den Haag. "Onze collega's in burger probeerden één van de onruststokers aan te houden, maar dat lukte niet", zegt woordvoerder Marieke Maas. "Vervolgens hergroepeerden ze zich achter de ME-linie om opnieuw te kunnen aanhouden."
In de video wordt ook beweerd dat de agenten de rellen opzettelijk wilden doen losbarsten, maar dat klopt niet volgens de politie. "Alles was in goede banen en er had niets aan de hand geweest", klinkt het in de video. "Dat is pertinent onjuist", verduidelijkt politiewoordvoerder Steven van Santen. "Er werd zwaar met vuurwerk gegooid en dat probeerden onze collega’s te verhinderen. Bovendien was er hoe dan ook sprake van een verboden betoging die niet mocht plaatsvinden." De politie geeft ook aan dat de betoging een duidelijk gevaar vormde voor de volksgezondheid.
Ook verslaggevers van verschillende Nederlandse media meldden in hun artikels dat de politie in actie kwamen na eerder gemelde incidenten. "Rond 15.00 uur trekt een grote groep betogers richting het station, waar het later onrustig wordt als een groep voetbalsupporters zich tegen de politie keert", zegt NOS-verslaggever Edwin van den Berg. "Groepen voetbalsupporters scandeerden 'Wij zijn Nederland' en veroorzaakten ongeregeldheden", klinkt het bij BNNVARA.
Via Google Maps valt te achterhalen dat de gebeurtenissen op de video zich op het Julianaplein afspeelden, vlak voor het centraal station. Volgens verschillende media en politie verplaatsten de betogers zich van het Malieveld naar die locatie. De Volkskrant meldt dat er al ongeregeldheden waren toen de grote massa het Malieveld verliet en richting het centrum trok. Kortom, het klopt niet dat alles tot dan "in goede banen" was.
De betoging in Den Haag werd op voorhand verboden door burgemeester Johan Remkes. Toen er toch een grote menigte kwam opdagen, werden de betogers volgens de politie meermaals aangesproken om voldoende afstand te houden. "Uiteindelijk werd een kleine demonstratie op het Malieveld tijdelijk toegestaan", zegt woordvoerder Marieke Maas, "maar de sfeer werd grimmig doordat demonstranten zich na afloop richting de binnenstad begaven en de confrontatie opzochten met de ME bij het centraal station."
In een ander bericht wordt beweerd dat criminelen zijn ingehuurd door de overheid om met stenen en meubilair richting de Mobiele Eenheid (ME) te gooien, maar ook dat klopt niet. Allereerst gaat het duidelijk om dezelfde AE-agenten, te herkennen aan de kledij. Verder zijn er geen video's waarin te zien is dat de vermomde agenten met projectielen naar de politie gooien. Ook de politie zelf geeft aan dat daar niets van klopt. "De AE-agenten werken onder strakke aansturing van de verantwoordelijke commandant ter plaatse. Kortom, ze zijn onderdeel van de Mobiele Eenheid." Wel werden er aan het centraal station vijf andere mensen werden opgepakt omdat ze met stenen gooiden naar de politie.
Ten slotte verschenen er tal van berichten waarin wordt beweerd dat de Nederlandse regering de betoging niet mag verbieden omdat dat in strijd is met de grondwet. Het klopt dat artikel 9 in de grondwet is opgenomen dat wijst op het recht op betoging en vergadering, maar dat geldt enkel als de bijeenkomst niet in strijd is met andere wetten en geen gevaar is voor de volksgezondheid. Aangezien de regel van anderhalve meter niet kon worden gehandhaafd, is dat wel het geval, verduidelijkt ook de politie.
---
Links:
Facebook video: https://www.facebook.com/forster.vof/videos/2651100611774653/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/aLNEr)
Facebook bericht: https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1662993130520376&set=a.188074318012272&type=3&theater (gearchiveerd: http://dpaq.de/csk9A)
Facebook bericht 2: https://www.facebook.com/avraham.cohen.73/posts/18062774012866 (gearchiveerd: http://dpaq.de/Qexla)
Verbod betoging: https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/nieuwe-coronawet-komt-er-definitief-niet-per-1-juli-remkes-verbiedt-demonstratie-in-den-haag~bc4b303a/?referer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F (gearchiveerd: http://dpaq.de/61JGE)
Toegelaten betoging: https://www.nd.nl/nieuws/varia/978658/remkes-laat-toch-korte-demonstratie-op-malieveld-toe
Grondwet artikel 9: recht op betogen: https://www.denederlandsegrondwet.nl/9353000/1/j9vvkl1oucfq6v2/vgrnbkb31dzy#:~:text=3.-,In%20eenvoudig%20Nederlands,de%20gezondheid%20van%20de%20bevolking.
NOS Journaal 21 juni: https://www.npostart.nl/nos-journaal/21-06-2020/POW_04508191
BNNVARA: https://joop.bnnvara.nl/nieuws/haagse-betoging-tegen-spoedwet-loopt-uit-op-rellen
---
Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com