Het dagboek van Anne Frank is niet met balpen geschreven

Op Facebook circuleert een bericht met de bewering dat het dagboek van Anne Frank voor een deel met balpen is geschreven. Anne is in 1945 in het concentratiekamp Bergen-Belsen op 15-jarige leeftijd overleden. Balpennen zouden daarentegen pas in 1952 op de markt zijn gekomen, wordt er gezegd.

BEOORDELING: De bewering klopt niet. Geen enkel deel van het dagboek van Anne Frank is met balpen geschreven.

FEITEN: De echtheid van het dagboek van het Joodse meisje is al meerdere keren wetenschappelijk onderzocht, zegt de Anne Frank Stichting in Amsterdam. Het meest uitgebreide onderzoek is in de eerste helft van de jaren tachtig uitgevoerd door het Gerechtelijk Laboratorium van het Nederlands Forensisch Instituut. Dit onderzoek toonde aan dat het grootste deel van het dagboek is geschreven met grijsblauwe vulpeninkt. Daarnaast heeft Anne voor haar dagboek nog rode dunne inkt, groen en rood kleurpotlood en zwart potlood gebruikt, maar geen balpen (http://dpaq.de/eDysf).

Het balpenverhaal gaat terug op een rapport van het Duitse Bundeskriminalamt (BKA) uit 1980. In dit onderzoek staat dat er op enkele losse vellen «ballpointcorrecties» zijn aangebracht. Het BKA kwam verder tot de conclusie dat alle gebruikte papiersoorten en inktsoorten vóór 1950 gefabriceerd waren en dus door Anne gebruikt konden zijn. In 2006 verklaarde het BKA in een persbericht dat het onderzoek uit 1980 niet gebruikt mag worden om de authenticiteit van het dagboek in twijfel te trekken (http://dpaq.de/NyWaI).

Volgens de Anne Frank Stichting is uit het latere onderzoek van het Gerechtelijk Laboratorium bovendien gebleken dat het niet om «ballpointcorrecties» in de originele tekst gaat maar om twee notitieblaadjes met balpenaantekeningen die omtrent 1960 tussen de originele vellen van het dagboek terecht zijn gekomen. Deze teksten - geschreven in een heel ander handschrift - zijn afkomstig van een grafologisch onderzoekster, Dorothea Ockelmann uit Hamburg. Deze mevrouw Ockelmann was medewerkster van een team dat in 1959 onderzoek deed naar de geschriften van Anne Frank. Haar aantekeningen hebben niets te maken met het originele dagboek van Anne Frank waarvoor geen balpen is gebruikt.

---

Links:

Facecook-post met balpenverhaal: https://www.facebook.com/martin.vrijland/posts/2329405503793054 (gearchiveerd: http://dpaq.de/OuyEY)

Informatie van de Anne Frank Stichting: http://www.verraadannefrank.nl/copy/tienvragen_echtheid_dagboek.pdf

Mededeling van het Duitse Bundeskriminalamt (BKA): https://www.presseportal.de/blaulicht/pm/7/852993

---

Contact met het team van factcheck: factcheck-netherlands@dpa.com