Desastreuze scène uit Myanmar is door AI gegenereerd

Op 28 maart vond in het hart van Myanmar een aardbeving plaats met een kracht van 7.7 op de schaal van Richter. De gevolgen waren tot ver in de buurlanden te voelen, onder meer in Thailand.  

De beelden uit het land zijn schokkend: appartementsblokken die op enkele seconden met de grond gelijk gemaakt worden en bruggen die aan diggelen gaan. Ook circuleert een video die volgens berichten scènes van vernieling in Myanmar zou tonen, maar de beelden zijn artificieel.

Beoordeling

De beelden werden met behulp van AI gemaakt. Verschillende visuele elementen wijzen daarop en ook een expert in beeldanalyse verklaarde dat aan dpa.

Feiten

Via een reverse image search valt te achterhalen dat de video al enkele dagen op het net circuleert. Vergelijkbare versies zijn te vinden - ook in betere kwaliteit.

Velen onder hen, onder meer hier en hier, verwijzen in hun video naar het TikTokaccount "the.360.report". Daar was de video vermoedelijk oorspronkelijk te zien, maar werd intussen terug verwijderd. 

Verschillende video's op het kanaal hebben onderaan rechts het logo van Runway, een bedrijf dat onderzoek doet naar AI en tools aanbiedt om video's en foto's met AI te genereren. 

Ook zijn er op het kanaal vergelijbare video's te vinden waarop scheuren in het wegdek te zien zijn. 

Forensisch beeldexpert

Volgens Hannes Mareen, postdoctoraal onderzoeker naar beeldmanipulatie (IDLab-MEDIA), lijkt de video AI-gegenereerd te zijn. Dat is volgens hem bijvoorbeeld te zien aan de houding en bewegingen van de mensen. Die zijn zeer onnatuurlijk: "Als je inzoomt op individuele mensen, dan lijkt het soms dat ze enkel bestaan uit benen, of dat ze doorheen de tijd evolueren tot een blokje". 

"Ook veranderen sommige andere dingen doorheen de tijd waarvan we zouden verwachten dat deze statisch blijven, zoals het raamwerk in de gebouwen of volledige gebouwen in de achtergrond", analyseert hij in een mail aan dpa.

Een gedetailleerde analyse van de video is echter moeilijk door de slechte kwaliteit. 

Ten slotte vond dpa in de drie grootste steden van Myanmar (Yangon, Mandalay en Naypyidaw) geen wolkenkrabbers van het formaat zoals die in de versie op X te zien zijn. Ze bestaan simpelweg niet.

Militaire junta

De aardbeving zorgde volgens de militaire regering al voor meer dan 3.000 doden. Nog steeds worden mensen van onder het puin gehaald en blijven mensen vermist.

De hele situatie wordt bemoeilijkt door het conflict waar het land sinds jaren in verkeerd. Myanmar wordt bestuurd door een militaire junta waarbij al het contact met de buitenwereld werd verbroken. Tegen de junta vechten verschillende guerillalegers en gewapende verzetsgroepen. Die opereren onder de naam People's Defense Force (PDF) en strijden vanuit verschillende delen van het land. 

In een persbericht riepen de Verenigde Naties op tot "ongehinderde humanitaire toegang voor humanitaire konvooien, medisch personeel en evaluatieteams tot alle getroffen regio's, ongeacht de locatie of controle".

(Stand van zaken: 3.4.2025)