Aardolie is in huidige tempo binnen 47 jaar op

De video op Facebook toont hoe een aanzienlijke hoeveelheid olie stroomt tussen Saharaans zand en samentroept in een lager gelegen gebied. Op basis daarvan concluderen Facebookgebruikers dat olie "net zo natuurlijk en overvloedig" is als water. Een gebruiker spreekt zelfs van "nepfossielen". Wat klopt hiervan?

Beoordeling

Niets. Met het huidige consumptietempo is binnen 47 jaar de wereldwijde olie op. Olie is namelijk een niet-hernieuwbare energiebron. De hoeveelheid water op aarde is daarentegen constant, alleen de vorm ervan verandert (bv. waterdamp of ijs). Bij drinkbaar water heerst echter ook steeds meer schaarste.

Feiten

Eerst even de feiten over de video op een rij: werd in 2022 voor het eerst gepost op TikTok. Dit jaar ging hij opnieuw viraal en pikte het Arabische nieuwsmedium Al Arabiya de beelden weer op. Zij deden er verslag over in een nieuwsuitzending. Volgens hen komt de video uit de Algerijnse Sahara.

Dat zou goed kunnen aangezien Algerije lid is van de Organization of the Petroleum Exporting Contries (OPEC) en olie de ruggengraat vormt van haar economie. Deutsche Presse-Agentur (dpa) kon de exacte locatie van de video echter niet onafhankelijk verifiëren.

Olie is niet overvloedig

Van de claim bij de video - stellende dat olie even natuurlijk en overvloedig is als water - klopt geen hout. Dpa schreef daar in het verleden al een factcheck over. Aardolie en fossiele brandstoffen in het algemeen zijn schaars omdat we ze sneller opgebruiken dan ze in de aardbodem ontstaan.

De menselijke consumptie ervan is zelfs zo hoog dat met het huidige peil de wereldwijde beschikbare hoeveelheid aardolie binnen 47 jaar op zal zijn. Aardolie is daarom een niet-hernieuwbare energiebron. De huidige aardolie is ontstaan toen onder andere plankton en algen naar de bodem van de oude zeeën op aarde zonken en werden begraven onder andere lagen sediment. Door de druk van de aardlagen werden die op elkaar geperst, wat na miljoenen jaren leidde tot de vorming van aardolie. Die plankton en algen zijn de fossielen van de 'fossiele energie'. Van "nepfossielen" geen sprake dus.

Momenteel ontstaan diep in de aarde nog steeds fossiele brandstoffen, maar bij lange niet zo snel als dat de brandstof opgebruikt wordt. Aardolievelden die zijn leeggepompt, worden dus niet zomaar aangevuld.

Drinkwaterschaarste

De vergelijking met water gaat bovendien ook niet op. Als aardolie wordt verbrand, komt het niet in een kringloop terecht zoals bij water. De hoeveelheid water op aarde is al miljoenen jaren constant, enkel de vorm (vloeibaar, bevroren, gas) verandert.

Dat wil echter niet zeggen drinkwater in overvloed aanwezig is op aarde. Slechts 2,5 procent van de beschikbare hoeveelheid water is drinkbaar voor de mens. Dat, gecombineerd met een bevolkingsexplosie in de laatste eeuwen, maakt dat heel wat mensen in waterschaarste leven.

Dat heeft tot gevolg dat tegen 2050 een miljard nieuwe mensen in 'water stress' zullen leven, bovenop de 3,3 miljard mensen die momenteel al in zo'n situatie leven. 'Water stress' is een meeteenheid die toont hoeveel vraag er in een bepaald gebied is naar de aanwezige hoeveelheid water. Hoe hoger, hoe meer competitie er is voor het water. In een recente cijfers van het World Resources Institute (WRI) stond België voor deze categorie nog op plek 18 van de 164 landen en scoorde daarmee erg hoog. Dat heeft vooral te maken met de hoge bevolkingsdichtheid en ongunstige ruimtelijke ordening in het land.

Absoluut geen reden dus voor blijdschap en zeker niet voor ontkenning, zoals op sociale media gebeurt.

(Stand van zaken: 09.10.2024)