Vliegtuigcrash Brazilië

Naamsverwarring zorgt voor foute identificatie slachtoffer

23.8.2024, 14:57 (CEST)

Een arts die een of ander wondergeneesmiddel uitdenkt en dan omkomt in een vliegtuigcrash, sommigen vinden het verdacht. Een blik op de passagierslijst brengt echter een heel ander verhaal naar boven.

Op vrijdag 9 augustus kwamen 62 mensen om het leven tijdens een vliegtuigcrash in Brazilië. Geen enkele passagier of bemanningslid overleefde de crash. Over de exacte oorzaak van de vliegtuigramp bestaat momenteel nog geen uitsluitsel.

Volgens sociale mediaberichten (video hier en hier) zou een dokter genaamd Leo Ferreira ook omgekomen zijn in die crash. Met een video die hem moet voorstellen, leggen de berichten uit hoe hij recentelijk een enorme medische doorbraak had bewerkstelligd om kanker "in principe" te beëindigen.

Dit alles klinkt wat gek, wetende dat de betrokken vliegtuigmaatschappij vrij snel na de tragische gebeurtenis de passagierslijst publiekelijk bekend maakte en dat de naam van de man daar niet op staat. Wat is hier aan de hand?

Beoordeling

De video toont geen slachtoffer van de vliegtuigramp. De man in de video, Leonardo Ferreira, leeft nog. Door naamsverwarring met een werkelijk slachtoffer van de ramp, José Roberto Leonel Ferreira, begonnen online foute berichten te circuleren.

Feiten

De identiteit van de slachtoffers werd kort na de feiten bekend gemaakt door Voepass Linhas Aéreas, de betrokken Braziliaanse vliegtuigmaatschappij. Het gaat om 58 passagiers, 4 bemanningsleden en een hond

Al de dag nadien publiceerde de maatschappij op haar site een lijst met de slachtoffers. In de pers verschenen ook achtergrondverhalen over hen. In die lijst is Leo Ferreira echter nergens te zien. Wel staat er een nam, "JOSE FER", die voluit staat voor José Roberto Leonel Ferreira. Die man was een Braziliaans radioloog die sinds enkele maanden op pensioen was. Het Braziliaans college voor radiologie en diagnosebeeldvorming (CBR) maakte dat op haar site bekend via een rouwbericht. 

Een foto van hem, die daar te zien is, maakt duidelijk dat het hier niet om de man in de video gaat. José Roberto Leonel Ferreira is namelijk een stuk ouder, heeft een baard en een compleet ander kapsel. Wie is dan wel te zien in de video?

Amerikaanse professor in leven

Dat mysterie valt eenvoudigweg op te lossen via een reverse image search. Dat levert een video op die Leonardo Ferreira toont, een Amerikaanse professor in microbiologie en immunologie verbonden aan de Medische Universiteit van South Carolina (MUSC). In de video, die dateert van april 2024, bespreekt Ferreira zijn meest recente onderzoek in de bestrijding van kanker.

Deze man, die dus een heel andere man is dan de Braziliaan José Roberto Leonel Ferreira, is nog steeds in leven en heeft niets te maken met de crash in Brazilië. Vermoedelijk zorgde de gelijkaardige achternaam voor verwarring.

De verwarring leidde er zelfs toe dat de Amerikaanse professor zich genoodzaakt zag online te reageren op de foute claims. Zo postte hij op zijn LinkedIn-account "IK BEN IN LEVEN". Enkele dagen terug deelde hij ook nog een bericht van een collega van hem op LinkedIn.

Wat wel klopt, is dat er oncologen op de vlucht aanwezig waren en dus omkwamen. In totaal kwamen twee oncologen om, naast nog zes andere dokters.

Desinformatie na de crash

De vliegtuigcrash in Brazilië zorgde voor een reeks aan valse claims de voorbije weken. Ook over andere slachtoffers doken foutieve claims op. Zo werd beweerd dat er acht artsen aanwezig waren die het verband tussen mRNA-injecties en turbokanker onderzochten. Daar klopte echter niets van: turbokanker bestaat namelijk niet

Het is een term die courant gebruikt wordt tussen complotdenkers. Zij geloven dat de vaccinaties met mRNA-vaccins zouden geleid hebben tot wat zij "turbokanker" noemen. In realiteit is deze term geen bestaande medische term en belangrijker nog is dat het gebruik van mRNA-vaccins helemaal geen verhoogd risico op kanker inhoudt. Dat is al uitgebreid onderzocht geweest.

Het is dus altijd opletten geblazen met informatie die op sociale media circuleert kort na een ramp. Daar kunnen al eens valse berichten tussen zitten.

(Stand van zaken: 23.08.2024)

Links

Facebookposts I, II & III (gearchiveerd I, II & III met video I & II)

X-bericht (gearchiveerd)

Artikels over ramp van VRT, BBC & O Globo (gearchiveerd I, II & III)

Lijst bij Voepass (gearchiveerd)

PDF met lijst (gearchiveerd)

Pers met achtergrondverhalen I & II (gearchiveerd I & II)

CBR met rouwbericht (gearchiveerd)

Estadão over José Roberto Leonel Ferreira (gearchiveerd)

Gearchiveerd reverse image search

Video met Leonardo Ferreira (gearchiveerd)

Over Leonardo Ferreira (gearchiveerd)

LinkedInpost & share Leonardo Ferreira (gearchiveerd I & II)

Factcheck dpa

Artikel Public Good News (gearchiveerd)

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-belgium@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.