Foto van oude vliegtuigcrash in Iran schept verwarrring

Op sociale media wordt een foto gedeeld die de plek van de helikoptercrash van president Raisi zou weergeven. Te zien zijn reddingsdiensten ergens midden in een bos verzameld rond een plek waar veel rook oplaait. "Eerste beelden van de locatie van de crash", klinkt het nogal exclusief bij de berichten.

De foto werd verspreid op tal van kanalen en dook ook op bij verschillende internationale media, maar heeft in realiteit niets met de crash van de Iraanse president te maken.

Beoordeling

De foto toont een vliegtuigcrash uit 2020. Het gaat ook om een Iraanse crash, in de provincie Mazandaran in het noorden van Iran, maar heeft niets te maken met de crash van de Iraanse president die recent plaatsvond.

Feiten

Een reverse image search van de foto levert meer dan honderd resultaten op waar de afbeelding voorkwam, maar nergens is een duidelijke indicatie te vinden over de exacte oorsprong van de foto. Wel zijn er sociale mediaberichten te zien die bij de foto nog andere, gelijkaardige foto's postten van de zogenaamde crashlocatie.

Een zoekopdracht naar de geschiedenis van die afbeeldingen brengt wel soelaas. De foto dook al op in 2020. Volgens een X-bericht op de pagina van een Iraanse hulporganisatie zou het gaan om een vliegtuigcrash in de provincie Mazandaran, in het noorden van Iran. Het vliegtuig vloog richting hoofdstad Teheran en de piloot en co-piloot zouden beide zijn omgekomen. Ook op Instagram werd dat bericht geplaatst op 22 april 2020.

Die informatie wordt bevestigd door verschillende Iraanse media die indertijd over deze crash berichtten. Het ging om een crash van een politievliegtuig die werd veroorzaakt door de slechte weersomstandigheden in de provincie Mazandaran.

Een eenvoudige manier om als nieuwsgebruiker te controleren of dit soort afbeeldingen correct zijn, is via de factcheck explorer tool van Google. Zo kun je snel zien of de afbeelding in kwestie al eens werd gefactcheckt.

Correcte beelden van reddingsactie en crashlocatie

Deze foto is niet het enige beeld dat verkeerdelijk circuleert na de crash van president Raisi. Deutsche Presse-Agentur checkte al een video die in verband werd gebracht met de laatste uren van de president in de helikopter, terwijl dat ging om een video van een paar maanden eerder.

Correcte informatie is doorgaans te vinden bij nationale media en internationale persagentschappen. Zo gebruikte de NOS de juiste beelden van de gecrashte helikopter en de reddingsacties, net zoals de BBC.

Crash van president Raisi

President Raisi kwam om het leven op 19 mei tijdens een vlucht vanuit Azerbeidzjan naar Iran. Alle negen de inzittenden van de helikopter kwamen om het leven, waaronder ook de minister van Buitenlandse Zaken Hossein Amir-Abdollahian. 

Het ongeval vond plaats op een twintigtal kilometer van de Azerbeidzjaanse grens. Er wordt vermoed dat het ongeval veroorzaakt werd door mist en slechte weersomstandigheden, maar daar bestaat voorlopig nog geen definitief uitsluitsel over. Wel meldden de Iraanse staatsmedia dat er momenteel geen indicatie is van een criminele oorzaak. Er werden namelijk geen sporen van kogels in het wrak gevonden en ook andere feiten wijzen niet in die richting.

Intussen vonden in Iran vijf dagen van nationale rouw plaats en werd de president in zijn thuisstad Mashhad begraven. Vice-president Mohammad Mokhber werd aangesteld als vervanger tot en met de verkiezingen van 28 juni in het land. 

(Stand van zaken: 29.05.2024)