Tunnel die in Rafah zou liggen, werd al eens elders ontdekt

"Een van de vijftig tunnels ter grootte van snelwegen die Israël heeft ontdekt en die Rafah met Egypte verbindt." Dit bericht staat gekoppeld aan talloze afbeeldingen van een tunnel op sociale media. Ook in andere talen werd dit bij de foto geschreven.

Bij dit soort berichten is het altijd slim om zelf op onderzoek uit te gaan. Tunnels kunnen namelijk nogal snel op elkaar gaan lijken. Zo toont een korte zoekopdracht dat er een belangrijke nuance aan dit verhaal is.

Beoordeling

De foto laat een tunnel in het noorden van Gaza zien, vlakbij de Erez grensovergang. Die ligt zo'n veertig kilometer ten noorden van Rafah. De foto werd genomen in januari 2024.

Feiten

X is vaak een goede startplaats om verdere informatie over berichten te verkrijgen en dat is ook hier het geval. Zo levert een reverse image search een Duits X-bericht op waaronder dieper wordt ingegaan op de oorsprong van de afbeelding. Volgens een commentaar bij de post zou de foto genomen zijn op 7 januari nabij de "Erez border crossing" en werd die getrokken door Noam Galai van Getty Images.

Grensovergang nabij Erez

Op de site van Getty is de foto daadwerkelijk gepubliceerd en de informatie klopt. Fotograaf Noam Galai meldt bij zijn foto dat het gaat om een tunnel nabij de Erez grensovergang die Hamas naar verluidt gebruikt zou hebben tijdens de aanval op Israël op 7 oktober 2023. Op Getty zijn nog een aantal andere foto's van Noam Galai te zien van datzelfde tunnelcomplex.

Erez ligt een veertigtal kilometer ten noorden van Rafah, net over de grens met Israël. Waar Erez dus bij het uiterste noorden van de Gazastrook ligt, ligt Rafah in het uiterste zuiden. Erez heeft een belangrijke grensovergang tussen Israël en Gaza. Het is een plek waar al herhaaldelijk tunnels werden gevonden door het Israëlische leger. 

Situatie in Rafah

De situatie in Rafah is momenteel zeer instabiel. De voedselbedeling die in Rafah op gang moest komen is opgeschort omdat het er te onveilig is. Bijna 800.000 Palestijnen ontvluchtten de stad al, voornamelijk richting de stad Al-Mawasi, een gebied aan de westkust van Gaza.

Dat komt doordat het Israëlische leger nog steeds bombardementen op de stad uitvoert. In Oost-Rafah zouden oprukkende Israëlische grondtroepen ook tunnels hebben ontdekt zei Daniel Hagari, hoofd van de persdienst van het Israëlische leger.

Dit wil echter niet zeggen dat iedere foto van een tunnel nu per definitie uit Rafah komt. Het is dus altijd opletten geblazen met snelle conclusies, want een fout is snel gemaakt. Dat overkwam ook de Foundation for Defense of Democracies, een Amerikaans onderzoeksinstituut: zij berichtten over de ontdekking van de tunnels in Rafah, gebruikmakend van dezelfde ongerelateerde foto. 

(Stand van zaken: 24.05.2024)

Opmerking: deze factcheck werd geüpdate om een foto toe te voegen.