Video in woestijn foutief gelinkt aan het conflict in Gaza

Sinds de aanval van Hamas op Israël en de daaropvolgende escalatie van geweld in de Gazastrook zitten 2,3 miljoen mensen er vast, veelal zonder essentiële levensmiddelen als water en elektriciteit. Egyptenaren zouden hen nu te hulp komen. In een video gedeeld op sociale media zou te zien zijn hoe mensen met witte rugzakken door de woestijn trekken aan de grens met de Gazastrook om water en voedsel te brengen. Een hartverwarmend idee, maar is dat ook wat de beelden tonen?

Beoordeling

De beelden tonen niet hoe hulpgoederen de grens tussen Egypte en Gaza oversteken naar aanleiding van het huidige conflict. De beelden werden gefilmd aan de Egyptisch-Libische grens. De video circuleert ook al sinds eind augustus op het internet.

Feiten

Egypte deelt een grens van ruim 12 kilometer met de Gazastrook. Er is slechts één grensovergang, in Rafah. De rest is afgezet met een stalen grenshek, dat aan de Egyptische kant in de laatste dagen nog versterkt wordt. De grens oversteken, in welke richting dan ook, is haast onmogelijk.

Die grensmuur is visueel zeer aanwezig; men kan er moeilijk naast kijken. In de gedeelde video is nergens een muur, grensovergang of enige andere markering van de grens te zien. Langs de grens tussen Egypte en de Gazastrook is er evenmin sprake van uitgestrekte woestijnvlaktes zoals te zien in de video. Het lijkt dan ook zeer onwaarschijnlijk dat het om die grens gaat in de beelden.

Locatie onzeker

Dezelfde video is ook terug te vinden op TikTok en X, het voormalige Twitter. Daar werd het respectievelijk op 31 augustus en 7 september gepost: ruim een maand voor de recentste escalatie van geweld in de Gazastrook op 7 oktober. De beelden kunnen daar dus alvast niet aan gelinkt zijn.

In de posts op TikTok en X wordt er wel degelijk een grens vernoemd, enkel niet die van Egypte met de Gazastrook. Volgens de sociale mediagebruikers is de Egyptisch-Libische grens te zien, nabij de kleine Egyptische grensstad van Salloum aan de Middellandse Zee.

En dat is ook waar de beelden gefilmd zijn. Aan de horizon omstreeks 0:04 in de video is een witte gebogen structuur te zien. Dat is een grenspost tussen Egypte en Libië nabij Salloum. Op de Egyptische nieuwssite Youm7 zijn foto's van het witte dak en omliggende gebouwen te zien.

De Arabische factcheckers van Misbar noteren de gelijkennissen van de mensen in de video met die van smokkelaars die actief zijn langs de Egyptische-Libische grens.

Humanitaire hulp

De exacte context van de beelden blijft wat onzeker, maar hoe dan ook dateren ze van voor het huidige geweld in de Gazastrook. De ruim 2 miljoen inwoners daar zijn afgesloten van hulp van buitenaf en hebben veelal beperkte toegang tot essentiële goederen als water, voedsel, brandstof en medicijnen. Humanitaire hulpkonvooien van de Verenigde Naties staan vast aan de Egyptische kant van de grens in Rafah. Ondertussen werd een akkoord bereikt om humanitaire hulp de Gazastrook te laten betreden.

(Stand van zaken: 19.10.2023)

---

Opmerking: de tekst werd geüpdate om de geolocatie van de video toe te voegen.