Vlammen achteraf toegevoegd aan Duits weerbericht

Een Duits weerbericht zorgt voor heel wat deining op sociale media; niet alleen bij Duitsers, maar ook bij Nederlandstalige gebruikers. De reden? Bij het aankondigen van de (redelijk hoge) temperaturen voor die dag, verschijnen er vlammen in beeld. Genoeg reden voor sommigen om te concluderen dat de media er alles aan doen om ons onterecht bang te maken voor klimaatverandering met alarmistische beeldtaal. 

Beoordeling

De beelden van het weerbericht zijn bewerkt. In de originele uitzending is van vlammen geen sprake.

Feiten

Zoals rechtsonder in beeld te zien is, hoort het weerbericht bij het nieuwsprogramma Tagesthemen, van zender ARD. BBC-journalist Shayan Sardarizadeh merkte al op dat het fragment afkomstig is van de uitzending van 8 juni 2023, die terug te vinden is op Youtube. Op 35:12 begint het fragment waar de weerman exact dezelfde woorden uitspreekt en exact dezelfde temperaturen te zien zijn. 

De vlammen zijn alleen nergens te bekennen en zijn dan ook geen toevoeging van Thagesthemen zelf. Een zoektocht naar de eerste bewerkte versie leidt Deutsche Presse-Agentur (dpa) naar dit bericht op Twitter van 10 juni 2023. Het account dat het bericht postte heeft als profielfoto hetzelfde bijenraatmotief dat in elke versie die dpa kon vinden linksonder te zien is als watermerk. Dit account omschrijft zichzelf als satire, en bevestigt in een antwoord dat de video een grap is. 

Weerberichtwoede

Een weerbericht (waarin wel degelijk over brandgevaar vanwege de droogte wordt gesproken) wordt dus voor de grap bewerkt om dramatischer te lijken. Vervolgens wordt het online gedeeld door mensen die het weerbericht beschuldigen te dramatisch te zijn, op basis van een valse video.

Dit past in een tendens die hoe langer hoe meer de kop op steekt: mensen die denken dat de gevaren van klimaatverandering overdreven worden zijn kwaad omdat het weerbericht de aandacht vestigt op extreem weer (zoals droogte en hitte), dat het gevolg kan zijn van klimaatverandering. 

Hierbij wordt - zoals hierboven ook blijkt - het niet altijd zo nauw met de waarheid genomen. Dpa schreef ook al andere factchecks over weerberichten die uit de context genomen, verkeerd geïnterpreteerd of met foute data gedeeld worden. De centrale bewering is steeds dat er te alarmistisch over klimaatverandering zou worden gedaan.

Deze tendens blijft niet beperkt tot stoken op sociale media. Zo nam een Amerikaanse weerman recent nog ontslag vanwege de vele doodsbedreigingen die hij kreeg door verslag te doen over klimaatverandering. Ook in België en Nederland krijgen weerpresentatoren te maken met doodsbedreigingen vanwege hun verslaggeving rond klimaatverandering. 

(Stand van zaken: 08.08.2023)