Nepartikel

Dramatische titel onterecht aan De Morgen toegeschreven

20.07.2023, 17:01 (CEST)

Een makkelijke manier om mensen hun geloof in de media te doen verliezen: verzin iets ongelooflijk, schrijf het aan een mediakanaal toe en de verontwaardiging ontstaat vanzelf.

Wie recent De Morgen las zal de schrik vast om het hart geslagen zijn, aldus een screenshot van een artikel dat online goed de ronde doet. Volgens de titel van het artikel moet uit een studie blijken dat één op vier Belgen, bijna drie miljoen mensen, dreigt te sterven volgende zomer indien er niet snel actie tegen de klimaatverandering wordt ondernomen. De reden hiervoor: België warmt tot vijf keer sneller op dan andere landen. Heeft De Morgen de doemsklok geluid of is er hier wat anders aan de hand?

Beoordeling

Het screenshot is een vervalsing. De Morgen heeft deze titel nooit gepubliceerd. 

Feiten

Een zoektocht naar de titel op Google brengt meteen de ware toedracht naar boven. De titel is een vervalsing, zoals De Morgen zelf ook schrijft op hun website. Het gaat hier om desinformatie, aldus Remy Kreutz, hoofdredacteur van De Morgen.

De vervalste screenshot heeft de opmaak van een bestaand artikel van De Morgen genomen, dat ook over klimaatverandering gaat. Boven de titel is hier ook "Achtergrond Klimaat" te lezen en de foto met "Het strand van Oostende". De vermelding van de fotograaf eronder is ook dezelfde. 

Zoals deze Twittergebruiker laat zien, is het een koud kunstje om de titel van een nieuwsartikel in een screenshot te vervalsen. Iedereen kan de broncode van een website raadplegen, en daar tekst in veranderen. Deze verandering gebeurt niet voor de online webpagina maar wel voor de versie op de computer die de broncode veranderde, en waar dan een screenshot van gemaakt kan worden. Een link wordt uiteraard niet gedeeld, want die zou op een andere computer weer de originele titel laten zien.

In het verleden schreef Deutsche Presse-Agentur (dpa) ook al factchecks over nepartikels van HLN over Jürgen Conings en Groen-covoorzitster Nadia Naji, die op gelijkaardige wijze vervalst werden.

Berichtgeving over het klimaat

De vervalsing van het artikel van De Morgen past in een trend online om de berichtgeving van nieuwsmedia over klimaatverandering als te alarmistisch voor te stellen. Het doel daarbij is om mensen te overtuigen dat de media de bevolking onterecht bang zou willen maken voor de gevolgen van klimaatverandering.

Veelvoorkomend zijn dan ook posts met compilaties van oude en nieuwe weerberichten, waaruit zou moeten blijken dat de meer recente paniek zaaien over temperaturen die vroeger als normaal werden ervaren. Zoals dpa echter al vaker aantoonde, gaan die compilaties vaak niet op omdat ze verschillende weerkanalen tonen, een temperatuurskaart met een kaart met bewolkingsvoorspelling vergelijkt of helemaal niet oude en recente weerberichten toont.

(Stand van zaken: 20.07.2023)

Links

Gearchiveerd nepscreenshot

Zoekopdracht Google (gearchiveerd)

Factcheck De Morgen (gearchiveerd)

Origineel artikel De Morgen (gearchiveerd)

Twitterbericht over screenshotmanipulatie (gearchiveerd)

Over de broncode (gearchiveerd)

Factchecks dpa over artikelvervalsing I & II

Factchecks dpa over weerberichtcompilaties I, II, III, IV & V

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-belgium@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.