Wereldwijd willen meerdere landen CO2-vrije auto's in 2035

Sommigen mensen zien nieuwe regelingen om de CO2-uitstoot van de mens tegen te gaan eerder cynisch in. Op sociale media gaat al enkele weken een kaartje rond, waar in het blauw ingekleurd zou zijn welke landen vanaf 2035 de verkoop van auto's met verbrandingsmotoren - die op benzine of diesel rijden - willen verbieden en waar dus enkel nog elektrische auto's verkocht kunnen worden. Alleen de EU en de staat Californië zijn blauw gekleurd. "Blauw zal de wereld redden" wordt ironisch bij de post geschreven, gevolgd door lach-emoji's. Maar kloppen de bewering en het kaartje wel?

Beoordeling

De gedeelde kaart is misleidend. Na recente heronderhandelingen mogen in de EU nieuwe auto's met verbrandingsmotor nog verkocht worden na 2035 indien ze rijden op e-fuels. Ook buiten Europa hebben landen plannen aangekondigd om klassieke verbrandingsmotoren tegen gaan, zoals het Verenigd Koninkrijk, Israël en Chili.

Feiten

De wereldkaart die op sociale media gedeeld wordt is een stockfoto uit de databank Adobe. In het origineel is te zien dat de kaart de landen van de EU toont. Die zijn blauw ingekleurd.

In de kaart op sociale media werd de EU vlag van de kaart verwijderd en de Amerikaanse staat Californië in een afwijkende blauwtoon ingetekend. Nu zou de kaart de landen laten zien waar vanaf 2035 geen nieuwe auto's met verbrandingsmotoren mogen worden verkocht. Maar dat klopt niet.

Californië en de EU

De staat Californië heeft afgelopen augustus inderdaad vastgelegd dat ze de verkoop van nieuwe auto's met verbrandingsmotoren per 2035 aan banden legt. In de EU ligt het wat gecompliceerder.

Na lange onderhandelingen waren de lidstaten tot een akkoord gekomen waardoor vanaf 2035 nieuw verkochte personenauto's in de EU geen verbrandingsmotor meer zouden mogen hebben. In februari, toen de eerste Nederlandse posts met de wereldkaart op sociale media opdoken, was dit akkoord nog niet officieel beklonken. Verwacht werd dat de Europese ministerraad zonder problemen zou toestemmen, maar zeker was dit nog niet. Ook in februari waren de beweringen op sociale media dus al fout.

En zeker bleek de zaak inderdaad nog niet: ze kreeg nog een staartje toen de Duitse liberale regeringspartij FDP dwars lag in de Duitse coalitie, waardoor de Duitse regering bij de stemming begin maart niet meer met het plan akkoord was. Hierdoor was er geen meerderheid meer voor het plan in de Europese ministerraad.

Onderhandelingen moesten dus opnieuw gevoerd worden, en op 28 maart 2023 lag er een nieuw akkoord, waarmee de FDP haar zin kreeg en een meerderheid in de Europese ministerraad behaald werd. Nieuwe auto's mogen toch met een verbrandingsmotor geproduceerd worden, wanneer ze op e-fuels rijden. E-fuels zijn synthetische brandstoffen, gemaakt van hernieuwbare energie en CO2, die daarmee dus uit de lucht gehaald wordt.

Wellicht is het dus niet het einde van verbrandingsmotoren in de EU, al worden de e-fuels nog maar nauwelijks geproduceerd. Het is dus de vraag of dat tegen 2035 veranderd is.

Landen buiten de EU

Naast de EU en Californië, blauw gekleurd in het kaartje, zijn er nog andere landen met vergelijkbare plannen. Noorwegen wil al in 2025 alle nieuw verkochte personenauto's emissievrij hebben. In IJsland worden vanaf 2030 geen nieuwe diesel- of benzinevoertuigen toegelaten (zie punt 5). En ook in het Verenigd Koninkrijk is het de bedoeling dat dergelijke auto's per 2035 niet meer verkocht worden.

Ook buiten Europa willen landen, die niet op de gedeelde kaart op sociale media ingetekend zijn, auto's met verbrandingsmotoren afschaffen. Zo wil Israël per 2030 geen nieuwe auto's met een verbrandingsmotor meer toelaten. Canada en Chili willen dit doel in 2035 behalen.

In de VS wordt verwacht dat meerdere staten het voorbeeld van Californië zullen volgen: de staat geldt als toonaangevend in de auto-industrie en eerder namen andere staten wetgeving van Californië al eens over.

Sri Lanka treedt tot nog toe het strengste op tegen verbrandingsmotoren. Daar willen ze per 2040 alle auto's, riksja's en motoren die op benzine of diesel rijden compleet van de straat verbannen, ook oudere modellen dus. Ook uit Japan en China komen tekenen dat auto's met verbrandingsmotoren ingeperkt zullen worden.

Klimaattop COP26

Tijdens de klimaattop COP26 in 2021 in Glasgow ondertekenden enkele landen, steden en autoproducenten een verklaring. Daarmee lieten ze hun bereidheid zien om ervoor te zorgen dat in 2040 wereldwijd alle nieuwe verkochte personenauto's en busjes emissievrij zijn. De marktleiders zouden dit al in 2035 moeten verwezenlijken.

Naast de hierboven genoemde landen tekenden ook landen als Armenië, Mexico en Rwanda de verklaring. Uit de auto-industrie stemden onder andere Volvo, Ford, Jaguar Land Rover en Mercedez-Benz met de verklaring in.

Het op sociale media curserende kaartje, zou dus eigenlijk meer hierop moeten lijken. Bovendien is door de meeste recente onderhandelingen in de EU een kanttekening geplaatst bij de verkoop van nieuwe verbrandingsmotoren en mogen deze toch blijven mits ze CO2-neutraal zijn omdat ze op e-fuels rijden. De productie van die brandstof staat echter nog in de kinderschoenen.

(Stand van zaken: 04.04.2022)