Oekraïense media gebruikten beeld van Russische autoriteiten

Twee artikels, één foto van een brandende trein. Het feit dat het ene artikel uit India in 2016 komt, en het andere uit Oekraïne in 2023, doet heel wat wenkbrauwen fronsen. Sociale mediagebruikers gaan er dan ook van uit dat de Oekraïense media liegen in hun bericht over de ontspoorde en brandende Russische trein. Maar, welke trein toont deze foto echt en hoe werd de foto in de media gebruikt?

Beoordeling

De Oekraïense media beweerde niet dat een foto van een brandende trein een Russisch transport toont. Een screenshot van een Oekraïens artikel is bewerkt. 

Feiten

Een Google-zoekopdracht op de exacte Engelstalige titel levert een Indisch artikel op over een trein die in brand werd gestoken in de deelstaat Andhra Pradesh in 2016. Het artikel komt qua titel, afbeelding en publicatiedatum helemaal overeen met de screenshot die gedeeld wordt op sociale media. Dat de foto wel degelijk een brandende trein in Andra Pradesh in 2016 toont, wordt bevestigd door andere foto's van het incident.

De Oekraïense media zou dus daadwerkelijk liegen als ze beweerden dat deze trein een Russisch transport was. Alleen, dat deden ze niet. De screenshot van het Oekraïense artikel is bewerkt. Een zoektocht op de exacte titel levert meerdere Oekraïense artikels op (hier, hier, hier en hier) met deze titel, waaronder het artikel dat dienst heeft gedaan voor de screenshot. De artikels gaan over het feit dat een Russische spoorlijn, waarop brandstof zou vervoerd worden voor de oorlog, opgeblazen werd.

In de gedeelde screenshot staat als publicatiedatum 25 januari 2023, dat is rood omcirkeld. De Oekraïense artikels zijn echter allemaal gepubliceerd begin september 2022. Geen enkel van hen gebruikt ook de Indische foto in het artikel. Ze gebruiken alleen hetzelfde beeld uit een video van begin september (00:16).

Deze video is ook terug te vinden bij een persmededeling van de Russische autoriteiten. Zij houden het erop dat op 3 september 2022 een goederentrein ontspoorde in Jakoetië en dat een onderzoek naar de oorzaak werd opgestart. De Oekraïense media gebruikten in hun artikels hierover dus geen oude beelden uit India, maar een foto die komt van de Russische autoriteiten zelf. De screenshot die online rondgaat, is dan ook gemanipuleerd.

(Stand van zaken: 27.02.2023)