Geen link met darmkanker

Asbest en chitine lijken in niets op elkaar

23.01.2023, 18:12 (CET), laatst geüpdate: 23.01.2023, 18:17 (CET)

Veel mensen zijn weifelachtig als het om het consumeren van insecten gaat. Wat dit niet bevordert: de feitelijke onwaarheden die over het eten van insecten op het net curseren.

Het zoveelste alarmerende bericht over chitine gaat het internet rond (zoals hier en hier). Deze keer zou consumptie van chitinepoeder hetzelfde effect op het lichaam hebben als het inslikken van asbestvezels. En dat zou allemaal darmkanker veroorzaken, als we dit Twitterbericht moeten geloven. Wat de tweet vooral veroorzaakt: onnodige paniek op basis van onwaarheden.

Beoordeling

Er bestaat nog geen wetenschappelijke consensus over de eenduidige link tussen het binnen krijgen van asbest en darmkanker; die wordt nog onderzocht. Chitine heeft alvast niets met darmkanker te maken; de stof is veilig voor menselijke consumptie.

Feiten

De Facebookberichten delen een screenshot van een Twitterbericht van 19 januari 2022, afkomstig van het profiel van plastisch chirurg Jeff Hoeyberghs. Samen met de tekst deelt hij een link naar dit artikel. Uit de titel in het voorproefje in de tweet schijnt een verband tussen asbest en darmkanker duidelijk, maar het lijkt vooral clickbait te zijn.

In het artikel zelf blijkt namelijk direct dat de relatie tussen asbest en darmkanker nog lang niet zo zeker en duidelijk is. Er zijn verschillende onderzoeken gedaan, maar onder wetenschappers bestaat nog geen consensus over de link.

Het consumeren, dus inslikken, van asbest wordt door de OVAM nog niet als gevaarlijk ingedeeld. Het is al wel langer bekend dat het inademen van asbestvezels voor een verhoogde kans op long-, longvlieskanker zorgt.

En chitinepoeder en darmkanker dan?

Aangezien de link tussen asbestvezels en darmkanker niet gebaseerd is op duidelijke wetenschappelijke feiten, blijft van de claim dat chitinepoeder een vergelijkbaar effect op het lichaam zou hebben al weinig over. Overigens schreef Deutsche Presse-Agentur (dpa) al in eerderefactchecks dat chitine veilig is voor menselijke consumptie.

Chitine is een moluculaire stof en belangrijk onderdeel in het lichaam van insecten, garnalen en schimmels, zoals paddestoelen. Wanneer de mens de stof consumeert, maakt hij automatisch het enzym 'chitinase' aan, waarmee hij chitine kan verwerken. Er is geen enkele aanwijzing dat de stof darmkanker zou veroorzaken, integendeel: de stof zorgt er tijdens het verteringsproces juist voor dat je afweersysteem geactiveerd wordt. Dit verhoogt je weerbaarheid tegen allerlei ziektes.

In Europa heerst weerstand tegen het eten van insecten en is het nepnieuws over het gevaar chitine een geliefd argument om toenemende consumptie voor gevaarlijk te houden (zie de bovengenoemde factchecks). Op andere continenten is het eten van insecten de normaalste zaak ter wereld.

(Stand van zaken: 23.01.2023)

Links

Facebook I & II (gearchiveerd I & II)

Twitterbericht (gearchiveerd)

Twitterprofiel Jeff Hoeyberghs (gearchiveerd)

Hoeybergs plastisch chirurg (gearchiveerd)

Artikel Asbestos.com (gearchiveerd)

Asbest en kanker (gearchiveerd)

Ovam over asbest (gearchiveerd)

Factchecks dpa hier en hier

Over chitine en chitinase (gearchiveerd)

NPO Kennis longread insecten (gearchiveerd)

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-belgium@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.