Oude koeien uit de sloot
De coronavaccins bevatten (nog steeds) geen grafeenoxide
6.10.2022, 13:54 (CEST)
Een video van een man die een gepassioneerd betoog doet over de coronavaccins wordt online gedeeld. Uit recent gelekte documenten zou namelijk blijken dat er grafeenoxide in de vaccins zit. De boodschap is vooral een waarschuwing om niet alles te geloven dat je leest en ziet op sociale media.
Beoordeling
De video is ruim een jaar oud en fout. Er zit geen grafeenoxide in de momenteel goedgekeurde coronavaccins.
Feiten
Wat er wel of net niet in de coronavaccins zit is sinds hun introductie eind 2020 voer voor debat en desinformatie. Een populaire, ongegronde, theorie is dat de vaccins grafeenoxide bevatten. Die theorie circuleert al zeker sinds de zomer van 2021 online, maar klopt niet. Het werd ook al vier keer weerlegd door dpa (hier, hier, hier en hier).
Deze video is even oud als de claim. Het dateert uit augustus 2021 van het Caribisch eiland Barbados. De overheid organiseerde een reeks van 'town hall meetings' over de coronapandemie en vaccins waarin ook burgers aan het woord konden komen. Eén van die burgers, Fred Corbin, is de man in de video. Hij is te zien in de livestream van de bijeenkomst op YouTube.
Grafeenoxide
Grafeenoxide is een zogenaamd 'nanomateriaal' dat erg sterk is en een geleider is voor zowel elektriciteit als warmte. Het kan in vele verschillende werkvelden worden gebruikt, onder andere in sensoren, coatings en ook in het biomedische veld.
Het wordt ook onderzocht voor gebruik in geneesmiddelen, onder andere als hulpmiddel voor het absorberen van medicatie door het lichaam. Maar dat is momenteel nog grotendeels toekomstmuziek. Voor de momenteel goedgekeurde coronavaccins (Pfizer, Moderna, AstraZeneca, Janssen, Novavax en Valneva) zijn ingrediëntenlijsten vrij te consulteren via het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA). Grafeenoxide staat daar niet tussen.
Vooraleer een medicijn, zoals een vaccin, op de Europese markt kan komen, wordt het gecontroleerd door het Comité voor Medicijnproducten voor Menselijk gebruik (CHMP) van het EMA. Zij bestuderen en controleren de data, waaronder de ingrediënten, en er kan dus niet zomaar een ingrediënt onopgemerkt in zitten.
Opvallende kleur
Het is eigenlijk zelfs niet nodig om de ingrediëntenlijst te bekijken om te kunnen concluderen dat er geen grafeenoxide in de coronavaccins zit. De stof heeft namelijk een distinctief kenmerk: zijn kleur.
Zelfs een klein beetje grafeenoxide maakt een vloeistof meteen erg donker, van donkerbruin tot zwart. Matthew Diasio, een ingenieur die zijn proefschrift schreef over grafeenvloeistoffen, toonde dat aan op Twitter. De coronavaccins zijn kleurloos tot lichtgeel. In de productinformatie van het Pfizervaccin staat het beschreven als een "witte tot gebroken witte dispersie". Het vaccin van AstraZeneca staat dan weer omschreven als "kleurloos tot lichtbruin". De aanwezigheid van grafeenoxide zou dus niet onopgemerkt voorbij gaan. Kortom: alles wijst er op dat er helemaal geen grafeenoxide in de coronavaccins zit.
(Stand van zaken: 6/10/2022)
Links
Facebookpost II (gearchiveerd)
Dpa-factchecks over grafeenoxide en vaccins I, II, III, IV
Over de town hall meetings in Barbados (gearchiveerd)
Vierde Barbabos town hall meeting
Wat is grafeenoxide (gearchiveerd)
Proefschrift Matthew Diasio(gearchiveerd)
Twitterdraad Matthew Diasio over grafeenoxide (gearchiveerd)
EMA productinformatie Pfizer (gearchiveerd)
EMA productinformatie AstraZeneca (gearchiveerd)
EMA productinformatie Moderna (gearchiveerd)
EMA productinformatie Janssen(gearchiveerd)
EMA productinformatie Valneva (gearchiveerd)
Over dpa-factchecks
Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.
Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.
Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-belgium@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.