Foto gefrituurde sprinkhaan afkomstig uit oud artikel

Een affiche dat het eten van sprinkhanen lijkt aan te moedigen, circuleert (hier en hier) op Facebook. Een foto van een gefrituurde sprinkhaan gaat vergezeld van de tekst: "Als dit er niet lekker uitziet... heb je gewoon nog niet genoeg honger". Het affiche bevat het logo van het World Economic Forum (WEF) en een verwijzing naar een "Stikstof Voetafdruk Reductieprogramma." De suggestie wordt gewekt dat het hier om een, ietwat cynische, reclamecampagne van het WEF gaat. Is dat wel zo?

Beoordeling

De gewekte suggestie is misleidend. Het affiche is een meme, afkomstig van een Telegramkanaal dat heel veel memes deelt, die vaak bijtende kritiek op het WEF bevatten. Het WEF moedigt het eten van insecten overigens wel aan, maar niet door middel van dit soort affiches.

Feiten

Wie goed naar het affiche kijkt, ziet dat er linksonder, tussen de vingers van de man die de sprinkhaan omhooghoudt, een webadres te zien is: t.me/pandemicmemes. Het blijkt het adres van het Telegramkanaal Great Reset Image Memes.

In dat Telegramkanaal is de vroegste versie van het affiche terug te vinden. Het is er geplaatst in de ochtend van 3 augustus 2022. Het draait hier dus zeer waarschijnlijk om een meme, geproduceerd door iemand die memes plaatst in dit kanaal. Het kanaal bevat veel plaatjes, die op bijtende manier kritiek leveren op het WEF. Veel van deze memes verbeelden de talloze complottheorieën die er over het WEF de ronde doen.

Deutsche Presse-Agentur (dpa) kon nergens op de website, noch op sociale mediakanalen van het WEF (zoals hier en hier), een plaatje vinden dat lijkt op het affiche uit de Facebookpost. Uiteraard werd ook aan woordvoerders van het WEF om een reactie gevraagd, maar zij hebben niet gereageerd.

Het WEF en insecten

Toch is het onderwerp van de meme niet geheel uit de lucht gegrepen. Het WEF moedigt wel degelijk het eten van insecten aan. In februari 2022 publiceerde het WEF nog een artikel over het eten van insecten als goed initiatief om klimaatverandering tegen te gaan.

De menselijke consumptie van dierlijke proteïne is verantwoordelijk voor een groot deel van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Insecten zoals sprinkhanen bevatten een zeer grote concentratie proteïne, terwijl de productie van deze beestjes een veel kleinere impact op het klimaat heeft dan traditionele landbouw. Insecten kunnen dus een rol spelen in duurzamere voedselproductie, aldus het WEF.

Zo gek nog niet

De foto die in de meme werd verwerkt, toont een man die een gefrituurde sprinkhaan in zijn hand houdt. Een reverse image search wijst uit dat die foto afkomstig is uit een artikel van de Amerikaanse National Public Radio (npr) uit 2017.

In dat artikel gaat het over de gewoonte van mensen in noordoost Nigeria om gefrituurde sprinkhanen te eten: ze worden daar op de markt als snack verkocht. De insecten vormen een goede bron van proteïne en worden, gekruid met chilipoeder, door de lokale bevolking erg lekker gevonden.

Ondanks dat het eten van insecten in meerdere culturen heel normaal is, roept het in Europa veel weerstand op. Deutsche Presse-Agentur (dpa) besteedde al eerder aandacht aan beweringen van Facebookgebruikers dat insecten giftig zouden zijn. Het tegendeel bleek waar: veel eetbare insecten bevatten juist stoffen die goed zijn voor de mens.

(Stand van zaken: 06/10/2022)