Veel electronica draait op batterijen met kobalt

Greta Thunberg heeft een duidelijke mening als het gaat over klimaatverandering. Maar eist ze ook dat iedereen met een elektrische wagen rijdt? Dat wil een suggestieve fotomontage in ieder geval doen geloven. Daarin wordt Thunberg in verband gebracht met een Afrikaans kind dat kobalt zou delven.

Beoordeling

Greta Thunberg eist niet dat iedereen met een elektrische wagen moet rijden. Kobalt wordt inderdaad gebruikt in de productie van batterijen; echter lang niet alleen voor elektrische auto's, maar ook voor onder andere smartphones en laptops. De gedeelde fotomontage toont overigens een kind in een goudmijn, geen kobaltmijn.   

Feiten

Er is geen enkel bewijs te vinden dat Greta Thunberg zou eisen dat iedereen met een elektrische auto moet rijden. Op haar Twitteraccount is deze eis niet terug te vinden. Fridays for Future, de beweging die voortkomt uit de schoolstakingen van Thunberg, heeft een sectie met eisen op de website. De eis dat iedereen elektrisch moet rijden staat daar niet tussen.

Op de Duitse versie van de Fridays for Future-website staat dat de beweging geen specifieke maatregelen eist, zoals dat iedereen elektrisch moet rijden. Ze wil slechts dat de uitstoot van stoffen die het klimaat schaden verminderd wordt. Hoe dat concreet moet gebeuren is volgens hen aan de politici.

De foto die in de gedeelde montage gebruikt wordt, is genomen op de klimaattop van Madrid, in 2019. Thunberg kwam aan op die top in een elektrische wagen, maar in haar toespraak (vanaf 0:28) ging het niet over elektrische wagens. 

Kobalt

Eerst en vooral: de gebruikte foto toont geen kobaltmijn. De foto werd in 2014 gemaakt in een goudmijn in de Centraal Afrikaanse Republiek door een fotograaf van AFP.

Dat neemt niet weg dat kobalt inderdaad een problematische grondstof is. Momenteel wordt kobalt vaak gebruikt in de productie van batterijen, onder andere die in elektrische wagens, hoewel het ook zonder kan. Meer dan twee derde van de gekende wereldvoorraad van kobalt is te vinden in de Democratische Republiek Congo. Volgens Amnesty International gaat de ontginning van kobalt in Congo gepaard met wijdverspreide uitbuiting en kinderarbeid. 

Het klopt dus dat elektrische auto's momenteel kobalt nodig hebben, maar dat is zo voor vrijwel alle draagbare elektronische apparaten. Smartphones en laptops hebben evengoed batterijen die kobalt bevatten. Momenteel is draagbare elektronica (die dus batterijen hebben) verantwoordelijk voor een groter aandeel in de kobaltmarkt dan elektrische auto's. 

Er valt dus daadwerkelijk heel wat op te merken op het gebruik van kobalt in elektrische auto's, maar het kinderarbeidprobleem rond kobalt wordt niet automatisch opgelost door geen elektrische auto's meer te maken. Vele andere producten maken namelijk ook gebruik van kobalt. 

Daar komt dan ook nog bij dat auto's die op fossiele brandstoffen rijden ook niet per se vrij van kinderarbeid zijn, zoals in dit rapport te lezen is. Over deze specifieke fotomontage schreef Deutsche Presse-Agentur ook al een factcheck in het Duits.  

(Stand van zaken: 28.06.2022)