Geen enkel bewijs dat boek over omicronvariant uit 2020 dateert

17.12.2021, 14:02 (CET)

De recent ontdekte omikronvariant van het SARS-CoV-2-virus zou het onderwerp zijn van een boek dat reeds in 2020 geschreven werd. Althans, dat beweert een Facebookgebruikster (hier gearchiveerd). "Deze uitgave van Theresa Bishop bijvoorbeeld, die in 2020 al op de hoogte was van de "nieuwe variant". Prachtig toch!" schrijft ze.

Beoordeling

Er is geen enkel bewijs dat het boek reeds in 2020 werd geschreven. Meer zelfs: er zijn meerdere indicaties die dat tegenspreken.

Feiten

Het boek was enkel beschikbaar via Amazon, dat als publicatiedatum 5 december 2021 opgeeft. Dat is na de ontdekking van de omikronvariant: Zuid-Afrika rapporteerde het bestaan op 24 november 2021 aan de WHO. Het boek is uitgegeven in eigen beheer (of "self-published") en er is dus geen uitgeverij aan verbonden.

De auteur, 'Dr Theresa Bishop' is niet terug te vinden buiten de connectie met deze publicatie. Ze heeft geen gevestigde aanwezigheid in het wetenschappelijke veld van epidemiologie. Ze kan dus maar moeilijk "de wetenschap" genoemd worden.

In de gratis preview die op de productpagina van Amazon stond (ondertussen verwijderd, maar zichtbaar in de Facebookpost), staat op de tweede pagina "Copyrights 2020". De auteursrechten zouden dus al in 2020 aangevraagd zijn. Dat is de basis waarop wordt geclaimd dat er reeds kennis was van de omicronvariant in 2020.

Maar dat auteursrecht is niet terug te vinden in de online catalogus van de Amerikaanse Copyright Office. Er kan dus niet worden nagegaan in welke mate de copyright echt is. Iedereen kan eender wat qua copyright printen in het boek.

Het ISBN-nummer dat bij het boek staat is evenmin geregistreerd bij Bowker, de officiële Amerikaanse instantie die daarvoor verantwoordelijk is. Het ISBN-nummer van het boek, zoals te vinden op Amazon, heeft een Amerikaans kenteken: het vierde cijfer is een 8. "Het is de verantwoordelijkheid van de uitgever om de metadata van het boek te registreren voor een ISBN-nummer. De uitgever heeft geen data geregistreerd voor ISBN 979-8779168687", zo laat Bowker weten aan dpa (Deutsche Presse-Agentur).

Kortom, hoewel het niet geheel duidelijk is waarom er precies 2020 staat als datum bij de copyright van het boek zijn er verschillende indicaties dat er één en ander aan schort. Er is geen enkel bewijs dat er reeds vorig jaar kennis was van de omikronvariant. Een gelijkaardige claim rond de omikronvariant werd ook al door dpa ontkracht. Ondertussen is het boek niet meer beschikbaar bij Amazon.

(Stand van zaken: 17/12/2021)

Links

Facebookpost I (gearchiveerd)

Amazon productpagina (gearchiveerd)

Dpa factcheck over ontdekking omikronvariant

Amerikaanse Copyright Office catalogus (gearchiveerd)

Wat is een ISBN-nummer (gearchiveerd)

Structuur Amerikaanse ISBN-nummers (gearchiveerd)

WHO over omikronvariant (gearchiveerd)

Contact met het dpa-factcheckteam: factcheck-belgium@dpa.com