Link myocarditis en coronavaccin bij jongeren is uiterst zeldzaam
6.9.2021, 18:30 (CEST)
"Kinderen worden gewond en gedood door de vax." Dat is het bijschrift van een video (hier en hier gearchiveerd) die circuleert op Facebook. In de video claimt een Amerikaanse dokter dat het toedienen van het vaccin (tegen het coronavirus) leidt tot myocarditis bij kinderen, een ontsteking van de hartspier.
Hij zegt dat al tientallen kinderen zijn overleden ten gevolge van het vaccin en dat meer kinderen letsels oplopen door het vaccin dan er al zijn overleden aan het coronavirus. Hij ondersteunt zijn claim met medische beelden en beweert ook dat elke vorm van myocarditis ernstig is en dat milde myocarditis niet bestaat.
Beoordeling
De informatie in deze video is grotendeels onwaar, uit de context gehaald of misleidend. Myocarditis bestaat, maar is zeer zeldzaam en het risico op deze ziekte is groter door een besmetting met het coronavirus dan door het vaccin, dat tegen het virus beschermt. Het aantal letsels door vaccinatie en overlijdens door Covid-19 vergelijken schetst een fout beeld. De medische afbeeldingen zijn uit de context gehaald en hebben niets met het vaccin te maken.
Feiten
In de video zien we dokter Ryan Cole, een patholoog uit Idaho, in de internetshow "The Highwire". Hij doet verschillende claims over het verband tussen het coronavaccin en de hartziekte myocarditis bij jongeren. Dr. Cole staat bekend als een criticus van de vaccinatiecampagne in de Verenigde Staten. Hij is het onderwerp van een eerdere factcheck, waarin andere uitspraken van hem over het vaccin als onwaar worden bestempeld.
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie WHO is er een link tussen de hartziekten myocarditis en pericarditis en vaccinatie tegen het coronavirus, voornamelijk bij jonge mannen, bij de tweede dosis van de vaccins van Pfizer-BioNTech en Moderna.
In de Verenigde Staten zijn tot 25 augustus 2021, 798 bevestigde gevallen van myocarditis en pericarditis na vaccinatie bij mensen onder 30 jaar gerapporteerd bij het CDC (Centers for Disease Control and Prevention). Of deze ook allemaal veroorzaakt zijn door het vaccin wordt nog onderzocht.
In de VS hebben 176 miljoen mensen al twee dosissen ontvangen, waarvan 10 miljoen minderjarigen (stand van zaken: 02/09/2021). Zelfs bij mannen onder de dertig jaar, de hardst getroffen groep, komt myocarditis na dubbele vaccinatie zelden voor, ongeveer bij 1 op 25.000 personen.
Dr. Cole claimt in de video dat myocarditis niet in milde vorm voorkomt. Hoewel elke hartziekte natuurlijk ernstig is, kan myocarditis voorkomen in zeer erge en minder erge vormen. Volgens de Nederlandse Hartstichting is het mogelijk dat een lichte vorm van myocarditis spontaan kan genezen. Volgens het CDC is 95 procent van gehospitaliseerden met myocarditis na vaccinatie weer ontslagen uit het ziekenhuis en is al van 73 procent geweten dat ze volledig genezen zijn.
Er bestaat dus een link, maar zowel de WHO, het CDC als het EMA (het Europees geneesmiddelenbureau) raden aan om ook jongeren te blijven vaccineren, omdat de potentiële negatieve effecten van een vaccinatie veel kleiner zijn dan de gevolgen van een besmetting met het coronavirus.
Uit een rapport van het CDC blijkt dat besmetting met het coronavirus, waartegen het vaccin beschermt, de kans op myocarditis met 37 procent verhoogt bij min 16-jarigen en met 16 procent bij de algemene bevolking.
Volgens een Israëlisch onderzoek, gepubliceerd op 25 augustus 2021, is het risico op myocarditis groter bij coronabesmetting dan na vaccinatie.
Valse vergelijking
Dr. Cole claimt in de video dat al tientallen kinderen zijn overleden aan en hartaanval, veroorzaakt door vaccinatie. Hier lijkt geen bewijs voor te bestaan. Tussen 14 december 2020 en 30 augustus 2021 werden 7.218 overlijdens na vaccinatie gerapporteerd bij het CDC. Dat is 0.0020 % van de gevaccineerden. Bij de 12- tot 17-jarigen (onder de 12 jaar wordt nog niet gevaccineerd) zijn tot 16 juli 14 doden na vaccinatie geregistreerd.
Van deze 14 was er één te wijten aan hartfalen, hadden 7 een andere oorzaak en worden 6 gevallen nog onderzocht. Geen van deze gevallen was rechtstreeks aan myocarditis toe te schrijven. Aangezien het CDC medische professionals verplicht elk overlijden na vaccinatie te registreren, is het onduidelijk hoeveel van deze overlijdens het rechtstreekse gevolg van injectie met het vaccin zijn.
Het klopt inderdaad dat meer minderjarigen negatieve effecten hebben van de vaccinatie dan dat er minderjarigen overlijden aan Covid-19. Uit cijfers van het CDC blijkt dat in de VS sinds het uitbreken van de pandemie 454 minderjarigen zijn overleden aan Covid-19. Dit is minder dan de 798 bevestigde gevallen van myocarditis en pericarditis na vaccinatie bij min 30-jarigen (bij min 18-jarigen zal dit getal lager liggen).
Deze vergelijking is echter niet in evenwicht. Het aantal negatieve klachten na een vaccin (in het Engels wordt de term 'damaged' gebruikt), wordt afgezet tegenover het aantal doden door het virus. Hierdoor ontstaat het beeld dat het vaccin schadelijker is dan het virus, wat fout is. Het aantal gerapporteerde doden bij minderjarigen door het virus (454) is veel hoger dan het aantal gerapporteerde doden na vaccinatie (14).
Het merendeel van de klachten na vaccinatie is licht van aard. Uit cijfers van de Canadese overheid blijkt dat op 20 augustus, van de klachten na vaccinatie er 72% als niet ernstig en 28% als ernstig werden gezien. In de video wordt ook het aantal mensen weggelaten dat niet overlijdt maar ernstige medische klachten ontwikkeld door Covid-19. Zo zijn in de VS tussen 1 augustus 2020 en 31 augustus 2021 53.049 minderjarigen met Covid-19 opgenomen in het ziekenhuis.
Medische beelden
In het begin van de video is een MRI-scan te zien van een hart. De verklaring die Dr. Cole geeft bij deze beelden is correct. Het gaat wel degelijk om myocarditis. De suggestie wordt echter gewekt dat dit beelden zouden zijn van een patiënt die myocarditis heeft ontwikkeld ten gevolge van het vaccin. Dit klopt niet.
De MRI-scan komt van deze website voor radiologen. Op de website kunnen radiologen elkaar helpen met het bekijken van bepaalde casussen. De casus is online geplaatst op 29 juli 2020. De eerste vaccins werden pas in december 2020 in gebruik genomen. Dus hoewel de patiënt in kwestie klachten van myocarditis heeft, kunnen deze niet te wijten zijn aan het vaccin, dat hij nog niet heeft kunnen krijgen.
De andere afbeelding, een biopsie van een hart, komt uit een wetenschappelijk paper in het tijdschrift Nature over myocarditis, waarvan de titel zichtbaar is. Dit artikel is verschenen op 12 oktober 2020. Dus ook hier gaat het over myocarditis maar is er geen enkele link met het vaccin.
België en Europa
In België is 58 procent van de 12- tot 17-volledig gevaccineerd. Cijfers over myocarditis in deze groep zijn er nog niet. Er zijn momenteel 13 belgen onder de 24 jaar overleden aan Covid-19.
Bij het EMA zijn momenteel 164 gevallen van myocarditis en 157 gevallen van pericarditis na vaccinatie gerapporteerd. Momenteel zijn al 255 miljoen mensen in de EU volledig gevaccineerd.
(Stand van zaken: 06.09.2021)
Links
Video op Facebook (gearchiveerd, gearchiveerd)
Factcheck dr. Cole (gearchiveerd)
WHO over myocarditis (gearchiveerd)
CDC over myocarditis na vaccinatie (gearchiveerd)
Vaccinaties in de VS (gearchiveerd)
Hartstichting over myocarditis (gearchiveerd)
CDC over vaccinveiligheid (gearchiveerd)
CDC over myocarditis en pericarditis (gearchiveerd)
EMA over het Pfizer-vaccin (gearchiveerd)
CDC over myocarditis bij Covid-besmetting (gearchiveerd)
Israëlisch onderzoek (gearchiveerd)
Israëlisch onderzoeker in New York Times (gearchiveerd)
Vaccinveiligheid bij 12- tot 17-jarigen (gearchiveerd)
Cijfers van de Canadese overheid (gearchiveerd)
Ziekenhuisopnames in de VS (gearchiveerd)
Originele MRI-scans (gearchiveerd)
Paper uit Nature (gearchiveerd)
Cijfers uit België (gearchiveerd)
Cijfers over myocarditis en pericarditis in Europa (gearchiveerd)
Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-belgium@dpa.com