India's coronagolf veroorzaakt door complex samenspel van factoren

26.5.2021, 16:46 (CEST)

De coronagolf waarmee India al een aantal weken worstelt zou veroorzaakt worden door de coronavaccinaties. Maar sinds het land het gebruik van de medicijnen ivermectine en hydroxychloroquine promoot en verspreidt, zouden de coronagevallen weer afnemen. Dat schrijft de website Artsen voor Vrijheid en dezelfde beweringen zijn ook op Facebook terug te vinden.

BEOORDELING:

Er is geen bewijs voor de beweringen. Een resem aan factoren beïnvloeden de huidige coronagolf, maar er is geen oorzakelijk verband te trekken met de vaccinatiecampagne. Daarnaast is er op bepaalde (metropole) plaatsen in India een lichte daling in het aantal coronagevallen, maar weeral is er geen causaal verband met de medicijnen ivermectine en hydroxychloroquine.

FEITEN:

India begon met het inenten van zijn bevolkig op 16 januari 2021 met 2 coronavaccins: Covishield (ontwikkeld door AstraZeneca) en het Indische Covaxin. In januari en februari bleven de coronacijfers laag, om daarna vanaf maart de lucht in te schieten. Er spelen verschillende factoren mee in de coronagolf die India doormaakt, en er is geen eenduidig oorzakelijk verband te trekken met de vaccinaties.

Moeizame vaccinatiecampagne

Zo heeft India bijna 5 maanden na het begin van de inentingen nog steeds een relatief lage vaccinatiegraad, met zijn grote bevolking van 1,3 miljard. Eind mei heeft slechts 11% van de bevolking minstens één dosis van een coronavaccin ontvangen en is 3% volledig gevaccineerd. De vaccinatiecampagne loopt niet van een leien dakje: verschillende logistieke problemen vertragen het proces verder. En hoewel India massaal vaccins produceert en exporteert, heeft het zelf een tekort aan dosissen.

Kwakkele gezondheidszorg

Daarnaast is de gezondheidszorg er allesbehalve robuust door een jarenlang gebrek aan fondsen. De Indische overheid spendeert maar 1% van hun BBP aan gezondheidszorg, een van de laagste cijfers ter wereld. Ter illustratie: in 2018 spendeerde India 73 dollar per persoon aan gezondheidszorg, tegenover een mondiaal gemiddelde van 1,110 dollar. De gevolgen daarvan uiten zich nu. Er is een acuut tekort aan ziekenhuisbedden en zuurstof om de mensen met COVID-19 te behandelen.

Massale versoepelingen en bijeenkomsten

De situatie werd ook niet geholpen door de vele versoepelingen van de coronamaatrelegen. Er waren in maart ook verschillende massabijeenkomsten, zoals het Hindoefestival Kumbh Mela dat miljoenen mensen aantrok. Meerdere staten organiseerden lokale verkiezingen, waarvoor grote rally's georganiseerd werden. Ook de partij van premier Modi, en de premier zelf, deden daaraan mee. Daar kon het coronavirus vrij circuleren.

Tenslotte kan ook de Indische variant, oftewel B.1.617, een rol spelen. Om een oorzakelijk verband vast te stellen is nog verder onderzoek nodig, maar een studie toonde aan dat er een correlatie is tussen de aanwezigheid van die variant in bepaalde staten en de stijging in coronagevallen.

Geen data die behulpzaamheid ivermectine en hydroxychloroquine ondersteunt

Er is ook geen bewezen verband tussen het gebruik van ivermectine en hydroxychloroquine en de lichte daling in besmettingscijfers dat sinds midden mei waar te nemen is. Het is niet bewezen dat de twee medicijnen behulpzaam zijn bij de behandeling van COVID-19, zoals dpa al schreef in verschillende factchecks.

Ondanks het feit dat er geen bewezen effect is en de WHO het gebruik niet aanbeveelt, worden de geneesmiddelen toch aangeboden als optionele behandeling tegen COVID-19. Hydroxychloroquine wordt al aanbevolen door de Indische overheid sinds mei 2020 en ivermectine sinds eind april 2021.

De besmettingen kenden een piek rond 9 mei en beginnen dan licht te dalen. Gezien de zeer korte tijdspanne tussen het aanbevelen van ivermectine en het begin van de dalingen is het zeer onwaarschijnlijk dat er een causaal verband is tussen de twee, zoals ook healthfeedback.org schrijft.

Wat die lichte daling in nieuwe coronagevallen veroorzaakt is nog niet volledig duidelijk, maar het is vooral aanwezig in de stedelijke centra zoals New Delhi en Mumbai. Dit zijn tevens plaatsen waar strikte lockdownmaatregelen gelden. In ruraal India, waar de meeste mensen wonen en waar de gezondheidszorg minder middelen heeft en testcapaciteiten beperkt zijn, blijven de coronagevallen stijgen.

Tenslotte blijft het ook een relatieve daling: in de week van 17 mei waren er bijna 2 miljoen nieuwe gevallen. Het aantal overlijdens daalde niet gelijk met het aantal nieuwe gevallen: er vielen een kleine 29.000 doden.

Links

Facebookpost (gearchiveerd)

Post Artsen voor Vrijheid India en vaccinaties (gearchiveerd)

Post Artsen voor Vrijheid ivermectine en HCQ in India (gearchiveerd)

The Hindu over begin vaccinatiecampagne (gearchiveerd)

BBC problemen vaccinatiecampagne

BBC Kumbh Mela

The Lancet factoren bij Indische coronagolf

India Today (Logistieke) problemen vaccinatiecampagne

Indian Express correlatie Indische variant en stijging

dpa-factcheck ivermectine

dpa-factcheck hydroxychloroquine

The Sydney Herald over daling coronagevallen in steden

Healthfeedback.org factcheck ivermectine en HCQ in India

Indische overheid richtlijnen hydroxychloroquine

Indische overheid richtlijnen ivermectine

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-belgium@dpa.com