Afschaffen van mondmaskers heeft niets te maken met dalende ziekenhuisopnames in Texas

Op Facebook gaat een artikel rond waarin de opheffing van de mondmaskerplicht in de Amerikaanse staat Texas wordt gelinkt aan een drastische daling van de ziekenhuisopnames (hier gearchiveerd). "Na de opheffing van het mondmaskermandaat in Texas zijn ziekenhuisopnames, sinds oktober, op hun laagst", valt er in de inleiding te lezen. Maar kunnen die twee zaken wel in verband gebracht worden met elkaar?

BEOORDELING: Het bericht is sterk misleidend en onwaar. Er is geen verband tussen het dalend aantal ziekenhuisopnames en de afschaffing van de mondmaskerplicht. Integendeel: verschillende wetenschappelijke onderzoeken hebben de doeltreffendheid van de mondmaskerplicht op de coronastatistieken aangetoond. De maatregel werd doorgevoerd toen de coronacijfers reeds drastisch aan het dalen waren. 

FEITEN: Het artikel werd op 5 april 2021 gepubliceerd door de controversiële groepering Artsen voor Vrijheid, die in het verleden al meermaals het onderwerp vormden van een factcheck. Ook dit artikel klopt niet helemaal. De (Amerikaanse) auteur brengt onterecht de opheffing van de mondmaskerplicht in verband met de dalende ziekenhuisopnames, alsof er een oorzakelijk verband zou bestaan tussen de twee variabelen. Niets is echter minder waar.

Allereerst heeft de maatregel van 10 maart geen volledig gehoor gekregen in de staat. Bedrijven, horecazaken en zelfs publieke instanties mochten nog steeds zélf beslissen of ze een mondmasker zouden verplichten in hun etablissement. Heel wat zaakvoerders besloten om maskers alsnog te verplichten, om de veiligheid van hun personeel en cliënteel te garanderen. Dat heeft heel wat discussies opgewekt, berichten verschillende media.

Bovendien is het uitgesloten dat het afschaffen van een mondmaskerplicht een positief effect kan hebben op het aantal besmettingen of ziekenhuisopnames. Men is namelijk helemaal niet besmettelijker door een mondmasker te dragen, integendeel. Een factcheck van Politifact toonde begin april aan dat het effect van een mondmaskerplicht statistisch duidelijk zichtbaar was.

Maar wat zeggen de cijfers? Op 29 maart, toen het gekopieerde Amerikaanse artikel werd gepubliceerd, telde Texas 3.161 ziekenhuisopnames. Het klopt dat het aantal ziekenhuisopnames sinds oktober 2020 niet meer zo laag is geweest. Het klopt echter niet dat die daling ook maar iets te maken heeft met de afschaffing van de mondmaskerplicht.

Het bericht is vooral misleidend omdat de afschaffing van de mondmaskerplicht werd doorgevoerd toen het aantal ziekenhuisopnames reeds sterk aan het dalen was. Dat gebeurde niet alleen in de staat Texas, maar was een gemiddelde trend over het hele land. Opvallend: intussen is het aantal ziekenhuisopnames weer beperkt aan het stijgen. Niet alleen in Texas, ook in de rest van de VS.

Ook is het nutteloos om staten met elkaar te vergelijken. Er heersen immers verschillende omstandigheden, zoals bevolkingsdichtheid. Ter illustratie: in de Amerikaanse staat California, waar een mondmaskerplicht nog wél van toepassing is, daalt het aantal ziekenhuisopnames ook drastisch. Sterker nog, er is voorlopig geen sprake van een beperkte stijging, in tegenstelling tot Texas en de algemene trend in de VS. Nogmaals: ook dat kan niet rechtstreeks in verband worden gebracht met de mondmaskerplicht.

In conclusie, het dalend aantal ziekenhuisopnames kan niet in verband gebracht worden met de afschaffing van de mondmaskerplicht. Verschillende wetenschappers en virologen hebben zelfs hun grote bezorgdheid geuit voor negatieve gevolgen van de maatregel. Het is daarom meer waarschijnlijk dat het tegenovergestelde effect zichtbaar zou zijn.

---

Links:

Bericht op Facebook: https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1064361890721694&set=a.185744861916739&type=3&theater (gearchiveerd: http://dpaq.de/dkUrV)

Artikel Artsen voor Vrijheid: https://www.artsenvoorvrijheid.be/blog/2021/04/05/texas-opheffing-mondmaskerplicht-doet-aantal-ziekhuisopnames-drastisch-dalen/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/6Mg9Z)

Gezondheid en Wetenschap factcheck: https://www.gezondheidenwetenschap.be/in-de-kijker/factcheck-beweringen-artsen-voor-vrijheid (gearchiveerd: http://dpaq.de/ZNU0t)

Factcheck Knack: https://www.knack.be/nieuws/factcheck/factcheck-nee-dit-filmpje-toont-geen-bijwerking-van-het-coronavaccin/article-longread-1707835.html (gearchiveerd: http://dpaq.de/dad9b)

Factcheck Factcheck.Vlaanderen: https://factcheck.vlaanderen/factcheck/blogpost-zwangere-arts-miskraam-na-vaccinatie-is-fout (gearchiveerd: http://dpaq.de/jz8Lm)

Artikel Summit News: https://summit.news/2021/03/29/2-weeks-after-media-predicted-catastrophe-texas-sees-covid-cases-drop-to-record-low/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/bbF0F)

Artikel CNN mondmaskers: https://edition.cnn.com/2021/03/22/us/texas-mask-mandate-business-owners/index.html (gearchiveerd: http://dpaq.de/ScaWW)

Artikel The Guardian mondmaskers: https://www.theguardian.com/business/2021/mar/10/texas-lifts-mask-mandates-conflicts-businesses (gearchiveerd: http://dpaq.de/LWj7H)

CDC onderzoek mondmaskerplicht: https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/70/wr/mm7010e3.htm?s_cid=mm7010e3_w#contribAff (gearchiveerd: http://dpaq.de/5Gp4F)

Factcheck Politifact: https://www.politifact.com/factchecks/2021/mar/19/blog-posting/no-cdc-study-did-not-find-mask-mandates-make-no-st/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/GI3FQ)

Coronavirus airborne transmission studie PNAS: https://www.pnas.org/content/117/26/14857 (gearchiveerd: http://dpaq.de/NTBwa)

Corona dashboard Texas: https://txdshs.maps.arcgis.com/apps/opsdashboard/index.html#/0d8bdf9be927459d9cb11b9eaef6101f (gearchiveerd: http://dpaq.de/1HDFh)

Ziekenhuisopnames VS statistieken CDC: https://covid.cdc.gov/covid-data-tracker/#new-hospital-admissions (gearchiveerd: http://dpaq.de/815jf)

Mondmaskerplicht California: https://covid19.ca.gov/masks-and-ppe/#:~:text=Every%20Californian%20must%20wear%20a,COVID%2D19%20on%20the%20rise. (gearchiveerd: http://dpaq.de/iX6LI)

Ziekenhuisopnames California: https://covid19.ca.gov/state-dashboard/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/NEpqw)

---

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-belgium@dpa.com