'Gelukzoekers' op de foto waren niet onderweg naar Europa

Op Facebook deelt een man een afbeelding van een vliegtuig met passagiers van Afrikaanse origine (hier gearchiveerd). "Met 100den komen deze Afrikaanse gelukzoekers elke dag binnen in Europa", schrijft hij eronder. Ook brengen die 'gelukzoekers' volgens de man corona en andere ziektes binnen, "terwijl bewezen is dat de meeste corona doden en besmettingen bij niet belgen is" (sic). Maar wat klopt er precies van die beweringen?

BEOORDELING: De afbeelding toont een vlucht uit 2016 van Libië naar Burkina Faso, geen Afrikanen die Europa binnenkomen. Internationaal onderzoek toont aan dat 'etnische minderheden' disproportioneel hard getroffen zijn door het nieuwe coronavirus. Daartoe behoren echter niet alleen mensen van Afrikaanse origine. 

FEITEN: "Met 100den komen deze Afrikaanse gelukzoekers elke dag binnen in Europa", begint de man zijn bericht. Die bewering bevestigt hij echter niet met zijn afbeelding: Een zoekactie wijst uit dat het om een vlucht uit 2016 gaat, waarbij migranten terugkeerden van Libië naar Burkina Faso. De foto werd in het verleden ook al meermaals gebruikt binnen diezelfde context. De website CommonSenseTV plaatste de afbeelding ook op Twitter bij een gelijkaardig bericht, al gaven ze later toe dat er sprake was van een verkeerde boodschap.

Er zijn het afgelopen jaar verschillende internationale onderzoeken gepubliceerd, waaruit blijkt dat etnische minderheden disproportioneel getroffen zijn door het SARS-CoV-2-virus. Het is echter te kort door de bocht om daaruit te concluderen dat de meeste corona doden en besmettingen bij "niet belgen" vallen. In de discussie van de onderzoeken valt te lezen dat "individuelen van Aziatische en zwarte etnische groepen een verhoogde kans hebben om besmet te geraken met het SARS-CoV-2 virus, in vergelijking met individuen van witte etniciteit."

Ten slotte mist de stelling dat de "Afrikaanse gelukzoekers" met honderden elke dag naar Europa ook wat context. Enerzijds is de term 'gelukzoeker' erg vaag. Er wordt bijvoorbeeld geen onderscheid gemaakt tussen de verschillende redenen van migratie en de mate van legaliteit. Een voorbeeld: uit cijfers van de Europese Commissie blijkt dat er in 2018 ruim 566.000 migranten het burgerschap in een EU-land verkregen. Met 28 procent nemen Afrikaanse landen daarbij het grootste deel voor hun rekening. In 2019 vroegen 153.059 mensen van Afrikaanse origine asiel aan in Europa; 24 procent van het totaal aantal asielaanvragen.

Indien de auteur dus bedoelt dat er elke dag honderden mensen van Afrikaanse origine Europa bereiken en er het burgerschap proberen te verkrijgen, dan klopt dat. De foto toont echter geen vlucht naar Europa, noch is het helemaal correct om te stellen dat de meeste corona doden en besmettingen bij "niet belgen" vallen.

---

Links:

Bericht op Facebook: https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10221586404103713&set=a.10201925546794568&type=3 (gearchiveerd: http://dpaq.de/kDGpX)

IOM Media Briefing 2016: https://www.iom.int/newsdesk/20160226 (gearchiveerd: http://dpaq.de/JQhLw)

Artikel RFI.fr: https://www.rfi.fr/en/africa/20160229-Discouraged-Libya-dozens-Burkina-Faso-migrants-return-home (gearchiveerd: http://dpaq.de/E2aLf)

Onderzoek The Lancet 1: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2589537020301486 (gearchiveerd: http://dpaq.de/r61I0)

Onderzoek The Lancet 2: https://www.thelancet.com/journals/eclinm/article/PIIS2589-5370(20)30374-6/fulltext (gearchiveerd: http://dpaq.de/o189k)

Tweet CommonSenseTv: https://twitter.com/commonsense_tv/status/1255440082678538243 (gearchiveerd: http://dpaq.de/tnAP2)

Tweet CommonSenseTv 2: https://twitter.com/CommonSense_TV/status/1255627982749736963 (gearchiveerd: http://dpaq.de/0O48t)

Onderzoek JAMA: https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2766096 (gearchiveerd: http://dpaq.de/SEPjj)

Cijfers Europese Commissie: https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Migration_and_migrant_population_statistics#Migrant_population:_21.8_million_non-EU-27_citizens_living_in_the_EU-27_on_1_January_2019 (gearchiveerd: http://dpaq.de/KrPpO)

Cijfers Europese Commissie 2: https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/promoting-our-european-way-life/statistics-migration-europe_en (gearchiveerd: http://dpaq.de/dvlwV) 

---

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-belgium@dpa.com