CO2-meter in video is niet bedoeld voor gebruik achter masker

"Het experiment toont de concentratie CO2 onder het masker. Na een paar ademhalingen wordt de maximale concentratie op het werk van 1000 ppm 10 keer overschreden!", deelt een facebookgebruiker. De post is vergezelt door een (Oostenrijkse) video. Daarin gebruikt een vrouw een CO2-meter om eerst de lucht in de ruimte te meten, om vervolgens de CO2-meter onder haar mondmasker te stoppen. De waarden lijken flink te stijgen.

BEOORDELING: De video is misleidend. De gebruikte CO2-meter is gemaakt om concentratie van koolstofdioxide in een kamer te meten, niet in een kleine besloten ruimte zoals achter een mondmasker. Bovendien is het dragen van een mondmasker over het algemeen niet schadelijk voor de mens en leidt het er zeker niet toe dat we een schadelijke hoeveelheid koolstofdioxide inademen. 

FEITEN: Op sociale media circuleren regelmatig video’s waarin een CO2-meter wordt gebruikt om te CO2-waarde achter een mondmasker te meten. Je ziet de waarden dan extreem stijgen. Maar dat is misleidend, want zulke apparaten zijn eigenlijk bedoeld om de kamerlucht te analyseren en de omgevingswaarden te meten. De resultaten genomen achter een mondmasker zijn dan ook niet accuraat.

"De CO2-meter in de video is niet gemaakt om achter een mondmasker te meten. Het is bedoeld voor binnenruimtes", vertelt professor bio-ingenieur Roeland Samson van de Universiteit Antwerpen. Hij onderzoekt luchtkwaliteit. "Een normale waarde in een kamer is 400 ppm, of parts per million, maar dat is ook afhankelijk van het tijdstip van de dag, de plaats, en het weer," zegt Samson. "Zo zal in een klaslokaal na een uur lesgeven de CO2-waarden stijgen van 400 of 500 ppm naar 1.000 of 1.500 ppm." 

CO2-meters werken doorgaans met infraroodstraling. "De meter stuurt infraroodstraling door de kamer. De CO2 absorbeert de infraroodstraling en zo worden de waarden berekent", vertelt Samson. "Ze zijn handig om te hebben, om je bewust te zijn van de hoeveelheid koolstofdioxide in de lucht. Zo kan je de ruimte op tijd te ventileren en een frisse neus halen. Dat kan nooit kwaad", besluit Samson.

"Verhoogde koolstofdioxide waarden achter een mondmasker zijn logisch, maar de cijfers in de video lijken mij onwaarschijnlijk hoog." Het is belangrijk om te onthouden dat we niet enkel de lucht achter het mondmasker weer inademen. "Koolstofdioxide is een restproduct. We ademen lucht in, halen de zuurstof er uit en ademen de CO2 weer uit", zegt Samson. "Maar een mondmasker is niet hermetisch gesloten, en maar goed ook. Via de gaatjes in de stof ademen we ook nog andere lucht in, maar een opstapeling van CO2 is wel mogelijk."

De vrees voor te veel CO2 onder een mondmasker is ongegrond, zo zegt pneumoloog en professor aan de UGent Eric Derom. "Het is geen probleem voor een gezond persoon. De mondmaskers zijn doorlatend genoeg dat het geen problemen mag geven", zegt prof. Derom. "De concentratie CO2 kan inderdaad stijgen onder een mondmasker, wat voor kortademigheid en ongemak kan zorgen, maar het kan niet echt kwaad." 

De situatie voor longpatiënten ligt anders. "Patiënten met longziekten of zwakkere ademspieren moeten wel oppassen", vertelt prof. Derom. "Als de CO2 toeneemt en je kortademig bent, moeten je ademspieren harder werken om alles gebolwerkt te krijgen. Voor longpatiënten is dat lastiger. Het mondmasker zorgt voor weerstand, wat voor hen moeilijker is, alsof ze door een strootje moeten ademen."

De CO2-meter in de video kan je online kopen. In de productfiche is te lezen dat de draagbare meter geschikt is voor "openbare ruimtes, agricultuur, veeteelt, industrie en meer." Het wordt dus niet geadverteerd voor medisch gebruik.

De voorbije maanden circuleren er wel vaker onwaarheden over het effect van mondmasker op onze longen. Dpa schreef er al meermaalsover. 

---
Links:

Facebookpost I: https://www.facebook.com/geenmondmaskersopscholen/posts/121543036338444 (gearchiveerd: http://dpaq.de/uCfPr)

Facebookpost II: https://www.facebook.com/carine.knapen1/posts/3082830991825477 (gearchiveerd: http://dpaq.de/yU6mC)

Video: http://dpaq.de/WWsIP

Prof. Roeland Samson: https://www.uantwerpen.be/nl/personeel/roeland-samson/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/1CZZ7) en https://www.uantwerpen.be/nl/onderzoeksgroep/endemic/onderzoek/laboratoria/laboratorium-voor-mi/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/hduus)

Prof. Dr. Eric Derom: https://www.ugent.be/nl/people?ugentid=801000513652 (gearchiveerd: http://dpaq.de/HqeUO)

Draagbare CO2-meter: https://www.aliexpress.com/item/4000325115763.html(gearchiveerd: http://dpaq.de/uLYip)

Dpa-factcheck over mondmaskers, hypoxie en hypercapnie: https://dpa-factchecking.com/belgium/200826-99-318990/

Dpa-factcheck over mondmaskers en longziekten (pleuritis): https://dpa-factchecking.com/belgium/200616-99-446138/

Dpa-factcheck over mondmaskers en gezondheidsproblemen: https://dpa-factchecking.com/netherlands/200619-99-488141/

---
Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-belgium@dpa.com