Kritische tekst over België werd niet geschreven door advocaat Viktor Van Aelst

7.9.2020, 12:22 (CEST)

In juli 2019 werd een tekst die kritiek uit op de Belgische staat, justitie en andere instellingen massaal gedeeld op Facebook. Sinds kort krijgt de tekst opnieuw aandacht en circuleert hij weer. In de tekst worden 28 punten van kritiek aangehaald. Bovendien zou hij geschreven zijn door advocaat Viktor Van Aelst, die inmiddels met pensioen is. Maar wat klopt daar precies van?

BEOORDELING: De tekst circuleert al minstens sinds 2009 op het internet, waardoor enkele punten niet meer actueel zijn. Bovendien werd hij niet geschreven door meester Van Aelst en zijn niet alle feiten in de tekst correct.

FEITEN: De gedeelde tekst gaat al minstens tien jaar mee. Een vroege versie die nog altijd vindbaar is op het internet, dateert van 2 september 2009. Toen werd hij gepubliceerd op een Vlaams-nationalistische blog van Frans Nijs. Aan de redactie van dpa laat Nijs weten dat hij de tekst niet heeft geschreven en mogelijk ergens van het internet heeft gehaald. Wellicht circuleerde de tekst dus al voor 2009 online.

In die versie is de naam van meester Van Aelst nergens te bekennen. Wel lijkt de tekst een reactie op het nummer "Leve België", dat Clouseau in 2009 uitbracht. "Leve België (doorstreept, red.) ... van de b(r)oerkes Clouseau", valt er te lezen in de blog. Meester Van Aelst laat aan de redactie van dpa ook weten dat hij de tekst heeft gelezen, maar niet geschreven. "Hoewel ik me kan vinden in een groot deel van de punten, komt hij niet van mijn hand", zegt hij.

De naam van Viktor Van Aelst wordt pas twee jaar later aan de tekst gelinkt in verschillende fora en kleine magazines. De aanleiding daarvoor is onduidelijk, ook voor meester Van Aelst zelf.

De inhoud van de brief kan wél aantonen wanneer hij gepubliceerd is. Zo valt er te lezen dat België "80 miljoen spendeert aan studies voor een wapperbrug, die er waarschijnlijk nooit komt". Een duidelijke verwijzing naar de Lange Wapperbrug, een voorgesteld plan binnen de Oosterweelverbinding om de Antwerpse ring te sluiten. In 2009 werd er een definitieve bouwaanvraag ingediend, maar door heel wat controverse besliste de Vlaamse regering in 2010 om het toch te schrappen. Kortom, de tekst is zeer waarschijnlijk geschreven in 2009.

Ook de claim over de staatsschuld zou dat kunnen aantonen. Volgens de auteur heeft België een openbare schuld van 32.100 euro per inwoner. In 2009 bedroeg de staatsschuld in België 100.2 procent van het Bruto Binnenlands Product. Het BBP stond toen in België op 32.090 euro per capita. Kortom, het cijfer van de staatsschuld per capita in 2009 komt sterk overeen met de aangegeven "32.100 euro per inwoner" in de brief. Gezien het jaartal van de publicatie zijn enkele punten ook niet langer actueel: de staatsschuld is inmiddels gestegen naar 40.376 euro per inwoner.

Ten slotte zijn niet alle beweringen in de tekst correct. In het bericht valt bijvoorbeeld te lezen dat in België het laagste pensioen van Europa werd uitgekeerd. "Die uitspraak lijkt me, letterlijk genomen, niet juist te zijn", zegt Marjan Maes, pensioeneconomiste aan de KU Leuven. Maes verwijst daarvoor naar de OESO-rapporten (p. 70), waaruit blijkt dat het pensioen in België over het algemeen - en dus ook rond 2009 - laag ligt, maar niet het laagste is in Europa.

"Het gemiddeld beschikbaar inkomen bij 65-plussers tegenover het gemiddeld beschikbaar inkomen van de hele bevolking is in België inderdaad relatief laag, maar de ambtenarenpensioenen zijn aan de hoge kant", gaat Maes verder. "Uit het verslag van de Studiecommissie Vergrijzing (2013) blijkt dan weer dat het armoederisico (het percentage gepensioneerden met een inkomen onder de armoedegrens, red.) in ons land een stuk hoger is dan het EU-gemiddelde, terwijl de materiële deprivatie-graad (het percentage ouderen dat zich bijvoorbeeld geen TV of wasmachine kan veroorloven, red.) lager ligt." Volgens Maes worden best een aantal indicatoren gecombineerd om geen vertekend beeld te schetsen van de inkomenssituatie van de oudere bevolking.

---

Links:

Bericht op Facebook: https://www.facebook.com/photo.php?fbid=2752669061470223&set=a.106928392710983&type=3 (gearchiveerd: http://dpaq.de/XuOGs)

Blog Frans Nijs: http://users.telenet.be/FransNijs/Webpagina's/Actualiteitenarchief.htm (gearchiveerd: http://dpaq.de/nk4on)

Pagina Victor Van Aelst: https://nevisis.be/advocaten/victor-van-aelst/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/eu6vY)

Clouseau Leve België: https://www.youtube.com/watch?v=VIDTKCBvmnU (gearchiveerd: http://dpaq.de/sHa9z)

Spanjeforum: https://www.spanjeforum.nl/stamtafel-n8w8/moppentrommel/30/ (gearchiveerd: http://dpaq.de/cXp2J)

Spoorslag: https://www.spoorslag.org/spoorslag/Spoorslag%202011-4-5.pdf (gearchiveerd: http://dpaq.de/mJUHe)

GvA Lange Wapperbrug 2009: https://www.gva.be/cnt/aid812910/vlaamse-regering-kiest-voor-lange-wapperbrug-2 (gearchiveerd: http://dpaq.de/3meiH)

Website Oosterweelverbinding: https://www.oosterweelverbinding.be/

Gva Lange Wapperbrug 2010: https://www.gva.be/cnt/eid66335/extern-het-wordt-een-tunnel (gearchiveerd: http://dpaq.de/LZLFp)

België staatsschuld jaarlijkse data: https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/teina225/default/table?lang=en (gearchiveerd: http://dpaq.de/TKQVK)